Okul sporlarına katılan adölesanların beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 57
/ 
PDF İndirme: 24
DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.553Anahtar Kelimeler:
Adölesan- beslenme- öğrenci- sporcu- egzersizÖzet
Bu çalışma okul spor katılan adölesan bireylerin beslenme alışkanlıklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma grubunu 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Iğdır ilinde lisede öğrenim gören ve okul sporlarına katılan 236 (121 erkek, 115 kız) gönüllü öğrenci yer almıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, öğrencilerin beslenme alışkanlıklarını belirlemek için “Kişisel Bilgi Formu” ve “Adölesanlar İçin Beslenme Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin cinsiyet, yaş, diyet yapma durumu, vücut ağırlığı, boy, öğrenim gördüğü sınıf, baba eğitim ve gelir durumu ile adölesanlar için beslenme ölçeği arasında anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Araştırma grubunda yer alan erkek öğrencilerin kadın öğrencilere göre, 17 yaş ve üzeri aralığındaki öğrencilerin 14-16 yaş aralığındaki öğrencilere göre beslenme ölçeği puan ortalamalarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Daha önce diyet yapmayan öğrencilerin beslenme puan ortalamalarının diyet yapan öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, son bir ayda diyet yapmayan öğrencilerin de diyet yapan öğrencilere göre beslenme puan ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Gelir durumu düşük olan öğrencilerin beslenme puan ortalamalarının, orta ve yüksek gelir durumuna sahip öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak; araştırma grubunun, cinsiyet, yaş, diyet yapma durumu, vücut ağırlığı, boy, öğrenim gördüğü sınıf, baba eğitim ve gelir durumu ile adölesanlar için beslenme ölçeği arasında anlamlı farklılık olmadığı, öğrencilerin beslenme alışkanlıkları durumlarının orta düzeyde olduğu, erkek öğrencilerin kadın öğrencilere göre, daha önce diyet yapmayan öğrencilerin beslenme ölçeği puan ortalamalarının, diyet yapan öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Referanslar
Akan, M. (2018). Adölesanlarda beslenme egzersiz davranışları ile beden kitle indeksi arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
Akman, M., Tüzün, S., & Ünalan, P. (2012). Adölesanlarda sağlıklı ve fiziksel aktivite durumu. Nobel Medicus, 8(1), 24–29.
Asal Ulus, C., Bayram, L., Yüceloğlu Keskin, D. Ö., Sökülmez Kaya, P., & Yıldız, D. Z. (2023). Beslenme ve sporun adolesan sporcularda büyüme durumuna etkisi. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 1503–1517. https://doi.org/10.5281/zenodo.10440071
Aykut, T., Avcı, P., Kılınçarslan, G., & Bayrakdar, A. (2021). Lise öğrencilerinin beslenme egzersiz davranışlarının belirlenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 33–45. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunibesyo/issue/67477/1026486
Burke, L. M. (2007). Dietary practices of athletes: Are they consistent with sports nutrition guidelines? Sports Medicine, 37(9), 701-723.
Ceylan, L., Akkaya Boyraz, D. E., Çaldıran, S., Ceylan, T., & Küçük, H. (2022). Examination of nutrition knowledge levels of individuals who received sports training. International Journal of Life Science and Pharma Research, 12(5), 11–17.
Corkins, M. R., Daniels, S. R., de Ferranti, S. D., Golden, N. H., Kim, J. H., Magge, S. N., … et al. (2016). Nutrition in children and adolescents. Medical Clinics of North America, 100(6), 1217–1235. https://doi.org/10.1016/j.mcna.2016.06.005
Cuenca-Garcia, M., Huybrechts, I., Ruiz, J. R., Ortega, F. B., Ottevare, C., Gonzalez-Gross, M., … et al. (2013). Clustering of multiple lifestyle behaviors and health-related fitness in European adolescents. Journal of Nutrition Education and Behavior, 45(6), 549–557. https://doi.org/10.1016/j.jneb.2013.02.006
Çam, H. H. (2017). Ergenlerde yeme bozukluğu görülme sıklığı ve ruhsal semptomlarla ilişkisi. Turk Journal of Public Health, 15(2), 96–105.
Das, J. K., Salam, R. A., Thornburg, K. L., Prentice, A. M., Campisi, S., Lassi, Z. S., … et al. (2017). Nutrition in adolescents: Physiology, metabolism, and nutritional needs. Annals of the New York Academy of Sciences, 1393(1), 21–33. https://doi.org/10.1111/nyas.13330
Demir, H. P., Onur, H. N., & Mızrak, E. (2019). 18 yaş altı spor yapan adölesanların yaşam kalitesi ve beslenme durumu ilişkisinin incelenmesi. Eurasian Research in Sport Science, 4(2), 121–131. https://doi.org/10.35333/ERISS.2019.95
Desbrow, B., McCormack, J., Burke, L. M., Cox, G. R., Fallon, K., Hislop, M., … et al. (2014). Sports Dietitians Australia position statement: Sports nutrition for the adolescent athlete. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 24(5), 570–584. https://doi.org/10.1123/ijsnem.2014-0031
Desbrow, B., McCormack, J., Burke, L. M., Cox, G. R., Fallon, K., Hislop, M., … et al. (2014). Sports Dietitians Australia position statement: Sports nutrition for the adolescent athlete. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 24(5), 570-584.
Diehl, K., Thiel, A., Zipfel, S., Mayer, J., Litaker, D. G., & Schneider, S. (2012). How healthy is the behavior of young athletes? A systematic literature review and meta-analyses. Journal of Sports Science & Medicine, 11(2), 201–220. https://doi.org/10.1111/j.1600-0838.2012.01472.x
Erten, R. (2021). Orta ergenlik dönemindeki öğrencilerin farklı değişkenler açısından beslenme bilgi düzeylerinin incelenmesi. Sportive, 4(2), 107–116. https://doi.org/10.53025/sportive.949805
George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson.
George, D., & Mallery, P. (2016). IBM SPSS Statistics 23 step by step: A simple guide and reference (14th ed.). New York: Routledge.
Grant, A. D., & Kriegsfeld, L. J. (2023). Continuous body temperature as a window into adolescent development. Developmental Cognitive Neuroscience, 60, 101221. https://doi.org/10.1016/j.dcn.2023.101221
Güldemir, H. H., & Bayraktaroğlu, E. (2020). Adölesan amatör futbolcuların beslenme durumunun değerlendirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(3), 42–51. https://doi.org/10.33689/spormetre.598251
Gündüz, K., Nas, K., & Çetin, E. (2023). Spor lisesi öğrencilerine uygulanan beslenme eğitimi programının beslenme bilgi düzeyine etkisi. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 1307–1318. https://doi.org/10.5281/zenodo.10391534
Hendekci, A., & Aydın Avcı, İ. (2020). Adölesanlarda internet bağımlılığı ile beslenme egzersiz davranışları arasındaki ilişki. Ankara Medical Journal, 20(2), 315–326. https://doi.org/10.5505/amj.2020.5253
Kontele, I., & Vassilakou, T. (2021). Nutritional risks among adolescent athletes with disordered eating. Children, 8(8), 715. https://doi.org/10.3390/children8080715
McGillivray, J., McVilly, K., Skouteris, H., & Boganin, C. (2013). Parental factors associated with obesity in children with disability: A systematic review. Obesity Reviews, 14(7), 541–554. https://doi.org/10.1111/obr.12031
Mor, A., İpekoğlu, G., & Arslanoğlu, C. (2018). Spor lisesi öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi (Sinop ili örneği). Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 67–77. https://doi.org/10.31680/gaunjss.447961
Mor, H., Abdioğlu, M., Acar, K., Yurtseven, R., Kargın, Z., Karakaş, F., & Mor, A. (2024). 12-13 yaş grubu futbolcularda beslenme ve egzersiz stratejileri: FIFA 11+ çocuklar ısınma programı ve çikolatalı süt üzerine bir çalışma. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 41–63. https://doi.org/10.5281/zenodo.10876895
Norris, S. A., Frongillo, E. A., Black, M. M., Dong, Y., Fall, C., Lampl, M., … et al. (2022). Nutrition in adolescent growth and development. The Lancet, 399(10320), 172–184. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)01590-7
Salam, R. A., Hooda, M., Das, J. K., & Bhutta, Z. A. (2016). Interventions to improve adolescent nutrition: A systematic review and meta-analysis. Journal of Adolescent Health, 59(4S), 29–39. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2016.06.022
Story, M., Neumark-Sztainer, D., & French, S. (2002). Individual and environmental influences on adolescent eating behaviors. Journal of the American Dietetic Association, 102(3), S40-S51.
Tayhan Kartal, F., Arslan Burnaz, N., Yaşar, B., Sağlam, S., & Kıymaz, M. (2019). Adölesanların beslenme bilgi düzeylerinin beslenme ve egzersiz alışkanlıkları üzerine etkisinin incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 280–295. https://doi.org/10.33459/cbubesbd.590620
Thomas, D. T., Erdman, K. A., & Burke, L. M. (2016). Position of the academy of nutrition and dietetics, dietitians of canada, and the american college of sports medicine: Nutrition and athletic performance. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 116(3), 501-528.
Uzundiz, K., Sezer, S. Y., & Taşkıran, M. Y. (2022). Profesyonel sporcuların beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Sağlık ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 7–16.
World Health Organization. (2021). Adolescents health risks and solutions. World Health Organization. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescents-health-risks-and-solutions
Yarar, H., Yılmaz, S. K., Eskici, G., Köksal, B., Ceylan, H. B., Balıkcı, R., … et al. (2023). Adölesan sporcuların beslenme ve egzersiz davranışlarının incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(2), 350–361. https://doi.org/10.33459/cbubesbd.1240547
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Isa Aydemir, Ramazan Erdogan, Eyyup Sarikol, Baha Engin Celikel
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
