Antik Dönem Yunan ve Ön Asya Toplumlarında Spordaki Ödüllerin Özellikleri


DOI:
https://doi.org/10.70736/jozss.2002Anahtar Kelimeler:
Antik Yunan- Türk- Spor- ÖdülÖzet
Bu çalışmanın amacı Antik Dönem Yunan ve Ön Asya toplumlarında spordaki ödüllerin özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Literatür taraması yapılmıştır. Antik dönemlerdeki Olimpiyat Oyunlarında altın, gümüş veya bronz madalya yoktu. Bazen sporcuların masraflarının varlıklı asiller tarafından karşılandığı belirtilir. Antik Yunan sporunda sembolik ödüllerde görülür. Cenaze oyunlarında ödüller ölen kişinin durumuna ve organize edenlerin cömertliğine bağlı olarak değişebilirdi. Cenaze oyunlarında yarışmacılar yanında seyirciler ve ödüller gerekli görülmüştür. Homeros destanlarında ödüller Üçayaklı kazanlar, atlar ve katırlar, güçlü baş sığırlar ve güzel giyimli kadınlar ve gri demir olarak görülmüştür. Ödüller, ölü bir insanın değerini ifade ederdi. Ödüllerin bir kısmı Patroklos'un mülkünden veriliyordu. Zafer Tanrıçasının bir sporcuyu taçlandırırken tasvir edilmesi o tarihlerde de başarılı olanlara bugünkü gibi ödüller verildiğini düşündürebilir. Cenaze oyunlarında Boks branşında verilen ödüller o zamanın değerlerine göre iyi kabul edilen Katır ve Kupa olarak belirtilmiştir. Cenaze oyunlarında Güreşte iki ödülden bahsedilir. Birincilik ödülü 12 büyükbaş hayvandı. İkinci ödül ise 4 sığır sahibi olan bir kadın idi. Cenaze oyunlarında Disk atma yarışmasında verilen ödül bir külçe ham demirdir. Antik çağlarda verilen ödüller Antik Yunanda ve eski Türklerde biraz farklı olsa da önemini korumuştur. Fakat Antik Yunanda daha fazla olduğu izlenimi yaygındır. Evrensel yarışmalarda verilen ödüller ile yerel organizasyonlarda verilen ödüller günümüzdeki gibi farklılıklar içerir. Verilen ödüllerde günümüzdeki gibi çeşitlilik vardır ve seremonilerle verilirlerdi. Antik yunanda verilen ödüller Tripod, amfora, öküz, zeytin yaprağından saç ön planda iken Türklerde at, erkek hayvanlar ve mühürler önceliklidir. Yani her milletin kültürel değerlerine göre verilen ödüllerde değişmiştir.
Referanslar
Akıncı, A. Y. (2018). Eski Çağlarda Atletler (Sporcular): Eğitim, Antrenman, Beslenme ve Sporcu Yetiştirme Geleneği, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Doktora Tezi.
Akmoldoyeva, B. B. (1989). Konevodstvo v Sisteme Traditsyonnogo Hozyaystva Kirgizov (Konets XIX-naçalo XX vv.), Frunze.
Bıyık, K., Yazıcı Y. (2023). Antik Yunan Olimpiyatları Atletizm, Atlı sporlar, Pankreas ve Güreş Figürleri Üzerine Düşünceler, sh.170-179, Spor Bilimlerinde Akademik Değerlendirmeler-1, (Editörler: Rafet ÜNVER -Yunus BERK),Duvar Yayınları, duvarkitabevi@gmail.com, Ankara,
Çağlar, T. (2016). Anadolu’da Antik Dönem Sportif Organizasyonlar ve Sportif Mekânlar, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 35,s. 455-469
Çınar, A.A. (1995). Divanu Lügati’t Türk’te At Kültürü. Türk Kültüründe At ve Çağdaş Atçılık. Emine Gürsoy Naskali. İstanbul: TJK Yayınları
Eils, J. (1992). Goddess and Polis: The Panathenanic Festival in Ancient Athens. Princeton: Princeton University Press.)
Garland, R. (2009). Daily Life of the Ancient Greeks, Westport, Greenwood Press,
İmamoğlu, M., İmamoğlu, G.(2018). Etruscan’s Sports Activities, Turkish Studies Social Sciences, 13(26), 725-744.
İmamoğlu, M., İmamoğlu, O. (2018).Before and During Roman Time The Naked Punch and with Gloves Boxing, The Journal of International Social Research, 11(59),560-567
İmamoğlu, O., Koca, F. (2021). “Antik Çağlarda Sporda Ödüller”, Bölüm 11,sh 155-174,Spor ve Bilim 6 (Editörler: Yalçın Tükel - Davut Atılga),,Gece Kitaplığı, Ankara
Koca, F., İmamoğlu O. (2018). Sport History of Countries Other Africa of Except Ancient Egypt, The Journal of International Social Research,11(61),1292-1304.
Kyle, Donald G. (2015). Sport and Spectacle in the Ancient World, Maiden, Wily Blackwell.
Miller, Stephen G. (2004). Ancient Greek Athletics. New Haven: Yale University Press. pp. 31]
Neer, R. (2011). Greek Art and Archaeology: A New History, c. 2500-c. 150 BCE. Thames & Hudson. pp. 104, 183.).
Öz, E. (2016). Yazılı Kaynaklar ve Arkeolojik Buluntular Işığında, Mezopotamya’nın Erken Dönemlerinden Yeni Asur Devri Sonuna Kadar Kralların Av Faaliyetleri, The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 45, 143-158.
Pisk, J. (2006): Can Original Ancient ‘Sport’ be a Model for Modern Sport for All?, International Olympic Academy 14th International Seminar on Olympic Studies For Postgraduate Students, Proceedings Ancient Olympia, https://www.academia.edu/3719638/Can_Original_Ancient_Sport_be_a_Model_for_Modern_Sport_for_All
Pleket, Henri W. ( 1995). Mass-Sport and Local Infrastructure in the Greek Cities of Roman Asia Minor, Stadion 24/1, s.163
Pomeroy, Sarah B., et al., (2004).A Brief History of Ancient Greece: Politics, Society, and Culture, New York, Oxford University Press,
Poter, D. (2012). The Victors Crown, New York, Oxford University Press,
Romano, D.G. (2018). "What Were the Ancient Olympics Like?,Sport, religion and politics converged in Ancient Olympia", https://www.biblicalarchaeology.org/daily/ancient-cultures/daily-life-and-practice/ancient-olympics-like/
Sabancıoğlu, M.(2004). Barış İçin Olimpiyat Eskiçağ'da Olimpiyatlar Eski Yunan, Toplumsal Tarih, Tarih Vakfı, Sayı- 128
Swaddling J.(2000). Antik Olimpiyat Oyunları,(Çev. Burçak Gürün), Homer Kitabevi, İstanbul, 2000, s.94.
Swaddling, J. (2008).The Ancient Olympic Games (Revised Edition), University of Texas Press.
Sweet, Waldo, E., Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations, New York, Oxford University Press, 1987.
Tekin, A., Tekin G.(2014). Ancient Greece Period: Sports and Ancient Olimpic Games Journal of History School, Year 7, Issue XVIII, 121-140.
Tekin, O. (2004). "Eski Yunan'da Spor ve Atletizm Oyunları", Toplumsal Tarih Dergisi, sayı 128, ss.6-15.
Toohey, K. and Veal, A. J. (2007). “The Ancient Olympics and their Relevance to the Modern Game”. in: The Olympic Games: A Social Science Perspective. Trowbridge: Cromwell Press.
Türkmen, M. (2017). “Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Defterleri (TS.MD.d)’nde: Osmanlıda Güreşçilere Maddi İhsanlar”, Destan-ı Kırkpınar, Kırkpınar Kültürünü Tanıtma ve Yaşatma Derneği Aylık Yayın Organı, ISSN 2587-0947, Haziran, Sayı: 31, ss: 30-32.
Türkmen, M., Alimov, U. (2020). “A Popular Horse Game in Turkestan: Jekpe-Jek (One To One)”, The Journal of International Social Research, 13-(74): 601-607.
Türkmen, M., Belek, K. (2020). “A Respected Social Institution and Sports Lost in The Kyrgyzs: Sayapker Art and Race”, The Journal of International Social Research, Volume: 13 Issue: 74 Year: 2020, pp. 193-200.
Türkmen, M., Doğan, A. (2021). “Kaybolmuş Kadim Bir Folklorik Spor: Sinsin Güreş”, Editor: M. Ilkım, 14. Bölüm, Spor Bilimlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler, Ankara: Gece Kitaplığı, 255-274,
Türkmen, M., Useev, N. (2020). “Yakut (Sakha) Traditional Wrestling with its Formation and Development: Khapsagay”, European Journal of Physical Education and Sport Science,
Tutel, E. (1998). At Yarışları ve Atlı Sporlar. İstanbul: İletişim Yayınlar
Uzunaslan, A. (2008). Side’de agonistik festivaller. Ege Üniversitesi Arkeoloji Dergisi (XI) 1, s. 120.
Young, D. C. (1983). Professionalism in Arcaic and Classical Greek Athletics, The Ancient World, 45-51
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Journal of Optimal Zenith Sport Science

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.