Takım sporcuları ve bireysel sporcularda proprioseptif duyunun incelenmesi


Özet Görüntüleme: 154 / PDF İndirme: 65

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13285329

Anahtar Kelimeler:

Bireysel, branş, propriosepsiyon, spor, takım

Özet

Propriosepsiyon hem sportif başarıda hem de yaralanma sonrası süreçte önemlidir. Bu çalışma farklı branşlardaki takım sporcuları ve bireysel sporcuların proprioseptif duyularının incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışmaya Ondokuz Mayıs Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nden toplam 250 gönüllü sporcu katılmıştır. Sporcuların futbol, basketbol, voleybol, hentbol, tekvando, tenis, atletizm ve diğer bireysel branşlardan (boks, kickboks, karate, wushu, muaythai) seçilmiştir. Öğrencilerin yaş ortalaması 20,44±1,73’dür. Çalışmada sporcuların dominant omuz, nondominant omuz, dominant diz, nondominant diz propriosepsiyon ölçümleri yapılmıştır. Veriler normal dağılım göstermediği için gruplar arası karşılaştırmada Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Dunn’s çoklu karşılaştırma testi alt grup karşılaştırmaları için kullanılmıştır. İkili grup karşılaştırmaları için de Mann Whitney U testi tercih edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre proprioseptif duyu cinsiyete göre farklılık göstermemiştir (p>0,05). Takım sporcularının dominant ve nondominant diz proprioseptif duyuları bireysel sporculardan daha iyidir (p<0,05). Düzenli ağırlık antrenmanı yapan katılımcılar yapmayanlara göre daha iyi nondominant diz propriosepsiyonuna sahiptir (p<0,05). Futbolcuların her iki diz proprioseptif duyuları voleybolculara göre daha gelişmiştir (p<0,05). Futbolcular hentbolculardan, basketbolcuların ise voleybolculardan daha iyi nondominant diz propriosepsiyonuna sahiptir (p<0,05). Her iki diz ya da omuz eklemlerine ait proprioseptif duyu bireysel branşlara göre farklılık göstermemiştir (p>0,05). Proprioseptif duyu sporcularda branşa göre değişiklik göstermektedir.

Referanslar

Adıgüzel, Ö. (2007). Genç basketbolcularda proprioseptif eğitimin ayak bileği yaralanmalarından korunmada etkisinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi].

Ager, A. L., Roy, J., M.Mus, M. R., Belley, A. F., Cools, A., & Hebbert, L. J. (2017). Shoulder proprioception: How is it measured and is it reliable? A systematic review. Journal of Hand Therapy, 30(2), 221-231. https://doi.org/10.1016/j.jht.2017.05.003

Akbuğa, E., Bilen, E., & Eliöz, M. (2020). Adölesan voleybolcularda propriyosepsiyon ile servis isabeti arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(72), 579-585.

Akseki, D., Erduran, M., Özarslan, S., & Pınar, H. (2010). Patellofemoral ağrı sendromu saptanan hastalarda, dizde vibrasyon duyusu, propriyosepsiyon duyusu ile paralel olarak algılanmaktadır: Pilot çalışma. Eklem Hastalıkları ve Cerrahisi, 21(1), 23-30.

Arslan, M. (2021). Sağlıklı bireylerde spinal stabilizasyon egzersizleri ve kayropraktik spinal manipulasyonun etkinliklerinin karşılaştırılması. [ Doktora Tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi].

Baysal, E., Gündüz, B., & Bayazıt, Y. A. (2006). Denge sistemi anatomi ve fizyolojisi, kompanzasyon mekanizmaları. Turkiye Klinikleri Journal of Surgical Medical Sciences, 2(49), 1-7.

Bressel, E., Yonker, J. C., Kras, J., & Heath, E. M. (2007). Comparison of static and dynamic balance in female collegiate soccer, basketball, and gymnastics athletes. Journal of Athletic Training, 4(1), 42-46.

Erkmen, N., Suveren, S., Göktepe, A. S., & Yazıcıoğlu, K. (2007). Farklı branşlardaki sporcuların denge performanslarının karşılaştırılması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 115-122. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000080

Golmoghanı, N. (2009). Kadın sporcularda propriosepsiyon ile denge arasındaki ilişki ve motor öğrenmenin propriosepsiyon duyusuna etkisi. [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi].

Göktepe, M., & Günay, M. (2016). Genç futbolcularda dinamik ısınmanın statik denge ve proprioseptif duyuya akut etkisi. Ankara Üniv Spor Bil Fak, 14(2), 213-224. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000298

Kabak, B., Kocahan, T., Akınoğlu, B., & Hasanoğlu, A. (2020). Okçularda tutuş ve çekme kollarının omuz eklemi kas kuvveti, esneklik ve propriosepsiyon duyusunun karşılaştırılması. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 31(1), 20-28. https://doi.org/10.17644/sbd.538393

Kachanathu, S. J., Dhamija, E., & Malhotra, M. (2013). A comparative study on static and dynamic balance in male collegiate soccer and basketball athletes. Medicina Sportiva: Journal of Romanian Sports Medicine Society, 9(2), 2087-2093.

Kaynak, H., Altun, M., Özer, M., & Akseki, D. (2015). Sporda propriosepsiyon ve sıcak - soğuk uygulamalarla ilişkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(1), 10-35.

Kocahan, T., Akınoğlu, B., Ünüvar, E., & Hasanoğlu, A. (2018). Havalı tabanca atıcılık sporcularında tetik kolu ve diğer kolun omuz eklemi izometrik kas kuvveti ve propriyosepsiyon duyusunun karşılaştırılması. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 10(3), 116-122. https://doi.org/10.5336/sportsci.2018-62501

Küçük, H., & Karakaş, F. (2023). The effect of elbow joint proprioception sense on shooting hit in basketball. Journal of ROL Sports Sciences, 4(3), 1153-1168. https://doi.org/10.5281/zenodo.8353999

Lephart, S. M., Pincivero, D. M., Giraldo, J. L., & Fu, F. H. (1997). The role of proprioception in the management and rehabilitation of athletic ınjuries. The American Journal of Sports Medicine, 25(1), 130-137. https://doi.org/10.1177/036354659702500126

Özcan, K.G., & Çolak, S. (2021). Futbol ve voleybolcuların ayak bileği kas kuvveti ve denge parametrelerinin incelenmesi. Turkish Studies, 16(6), 1677-1692. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.52489

Patti, A., Messina, G., Palma, R., Barcelona, M., Brusa, J., Lovane, A., … et al. (2018). Comparison of posturographic parameters between young taekwondo and tennis athletes. Journal of Physical Therapy Science, 30(8), 1052-1055. https://doi.org/10.1589/jpts.30.1052

Perrin, P., Deviterne, D., Hugel, F., & Perrot, C. (2002). Judo, better than dance, develops sensorimotor adaptabilities involved in balance control. Gait & Posture, 15(2), 187–194. https://doi.org/10.1016/s0966-6362(01)00149-7

Salles, J. I., Velasques, B., Cossich, V., Nicoliche, E., Ribeiro, P., Amaral, M. V., … et al. (2015). Strength training and shoulder proprioception. Journal of Athletic Training, 50(3), 277–280. https://doi.org/10.4085/1062-6050-49.3.84

Sevinc, D., & Şıktar, E. (2016). The association of physiological and physical parameters of athletes in different sports with multiple intelligences. International Journal of Sport Culture and Science, 4(4), 431-442.

Shaffer, S. W., & Harrison, A. L. (2007). Aging of the somatosensory system: A translational perspective. Physical Therapy, 87, 193-207. https://doi.org/10.2522/ptj.20060083

Shang, X-D., Zhang, E-M., Chen, Z-L., Zhang, L., & Qian, J-H. (2022). Correlation analysis of national elite Chinese male table tennis players’ shoulder proprioception and muscle strength. World J Clin Cases, 10(24), 8514-8524. https://doi.org/10.12998/wjcc.v10.i24.8514

Souglis, A. G., Travlos, A. K., & Andronikos, G. (2022). The effect of proprioceptive training on technical soccer skills in female soccer. International Journal of Sports Science, 18(3), 1-13. https://doi.org/10.1177/17479541221097857

Şimşek, D., & Ertan, H. (2011). Postural kontrol ve spor: spor branşlarına yönelik postural sensör-motor stratejiler ve postural salınım. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(3), 81-90. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000203

Tuthill, J. C., & Azim, E. (2018). Proprioception. Current Biology, 28(5), 194-203. https://doi.org/10.1016/j.cub.2018.01.064

Türkeri, C., Öztürk, B., Büyüktaş, B., & Öztürk, D. (2019). Farklı branşlardaki sporcuların statik denge, alt-üst ekstremite dinamik denge ve reaksiyon zamanlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 480-490. https://doi.org/10.31680/gaunjss.625442

Yıldız, N. (2007). Diz osteoartritli kadınlarda, fiziksel aktivite düzeyi, kas kuvveti, propriosepsiyon ve ağrı duyusu ilişkisinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi].

Yayınlanmış

09/30/2024

Nasıl Atıf Yapılır

Aydın, E. B. (2024). Takım sporcuları ve bireysel sporcularda proprioseptif duyunun incelenmesi. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 397–409. https://doi.org/10.5281/zenodo.13285329

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi