Consumer behavior in the digital world: Social media usage, brand attitude and consumer purchasing trends


DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.636Keywords:
Consumer behavior, social media, brand attitudeAbstract
In the digital world, consumer behavior transforms social media usage and brand attitude. Social media is not only a communication tool but also a marketing tool that affects consumer behavior. In this context, the research was conducted to determine the relationship between social media usage, brand attitude and consumer purchasing tendencies of students studying in different departments of Istanbul University-Cerrahpasa Faculty of Sports Sciences. The study is a descriptive and relational exploratory type research conducted in accordance with the screening model, one of the quantitative research methods. The study group consisted of 275 students of the faculty of sports sciences, 63.3% of whom were female and 36.7% male, selected with the purposeful sampling method. Personal information form, Social Media Usage Scale, Brand Attitude Scale and Pre-Purchase Consumer Behavior Scale on Social Media were used as data collection tools. In the analysis of the data, descriptive statistics were used as well as parametric tests for comparisons between groups. The reliability levels of the scales used in the study were evaluated. A significant difference was found between the pre-purchase consumer behavior of social media according to the gender, economic level and frequency of social media use of the participants. In the study, a significant difference was found between the pre-purchase social media consumer behavior according to the gender, economic level and social media usage frequency of the participants. While a significant difference was found between the brand attitude and social media usage level according to the socio-economic level and social media usage frequency, no significant difference was found between the level of social media usage and brand attitude according to gender. As a result, social media usage, brand attitude and pre-purchase consumer behavior on social media vary according to the socio-demographic characteristics of the participants.
References
Acar, C., & Ekizler, H. (2023). Sanal etkileyicilerin tüketici satın alma niyetine etkisi. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 14(1), 1-22. https://doi.org/ 10.18354/esam.1334461
Akın, A., ve Özen, Y. (2018). Marka tutum ölçeğinin türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 65, 1-6.
Akkaya, Y. (2016). Spor pazarlamasında ürün kavramının incelenmesi, International Journal of Science Culture and Sport, 4(3), 821-829.
Akoğlu, H., & Doğaner, S. (2020). Sosyal medya kullanımının spor ürünü satın almaya etkisi: spor bilimleri fakültesi akademisyenleri üzerine nitel bir çalışma. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 6(2), 45-56.
Aksoğan M., & Türel Y.K. (2021). Sosyal medyanın tüketici davranışları üzerindeki rolü: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), 367-378. https://doi.org/10.36362/gumus.865207
Alkan, H., & Doğan, B. (2018). A research of the relationship between high school students' social media usage and their well-being. International Journal of Educational Research Review, 3(4), 97-102.
Anbarlı, A. (2022). Sosyal medya fenomenlerinin farklı sosyo-ekonomik düzeydeki tüketicilerin satın alma kararları üzerindeki etkisinin psikolojik faktörler aracılığıyla incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2), 502-526. https://doi.org/10.47097/piar.1181837
Atıgan, F., & Yükselen, C. (2018). Marka tutumu ile imajının marka değeri ve güveni yaratılmasındaki rolü, tüketicinin satın alma niyeti üzerindeki etkileri. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 35-53. https://doi.org/ 10.18221/bujss.370614
Baran, A., & Taşkın, E. (2017). Spor kulübünün marka kişiliğinin takımla özdeşleşme üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir çalışma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 52-74.
Batra, R., & Ray, M. L. (1983). Operationalizing involvement as depth and quality of cognitive response. Advances in Consumer Research, 10(1), 309-313.
Başaran, Y. K. (2024). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. The Journal of Academic Social Science, 47(47), 480-495.
Bilge, Y., Baydili, K., & Göktaş, S. (2020). Sosyal medya bağımlılığını yordamada anksiyete, stres ve günlük sosyal medya kullanımı: Meslek yüksekokulu örneği. Bağımlılık Dergisi, 21(3), 223-235.
Çakır, V. (2006). Reklâmların beğenilmesinin tüketicilerin marka tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 663-68.
Can, L. (2017). Sosyal medyada kulaktan kulağa iletişime yönelik ihtiyacın marka bağlılığına etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 140-158. https://doi.org/10.15869/itobiad.263989
Chen, C. Y., Lin, Y. H., Lee, C. Y., Lin, Y. K., Chuang, M. C., & Lee, K. N. (2019). Reflective or impulsive buying or both? Evidence from the sport merchandise consumption context. Social Behavior and Personality: An international journal, 47(11), e8395
Çelikkol, Ş. (2022). Metaverse Dünyası’nın, tüketici satın alma davranışları açısından değerlendirilmesi. İstanbul Kent Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 3(1), 64-75.
Deniz, L., & Tutgun-Ünal, A. (2019). Sosyal medya çağında kuşakların sosyal medya kullanımı ve değerlerine yönelik bir dizi ölçek geliştirme çalışması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1025-1057. https://doi.org/10.26466/opus.557240
Dönmez, E., Yıldız, K., & Polat, E. (2020). Spor taraftarlarının internetten spor ürünleri satın alma davranışları, ihtiyaç doyumu ve algıladıkları risk üzerine bir analiz. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 588-602.
Durmaz, Y., Bahar, R., & Kurtlar, M. (2011). Kişisel faktörlerin tüketici satın alma davranışlarına etkisi üzerine bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 114-133.
Erdinc, D., & Özkaya, B. (2023). Sosyal medyada mikro-ünlü kullanımının marka tutumu üzerindeki etkisi. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 11(23), 33-69.
Filo, K., Lock, D., & Karg, A. (2015). Sport and social media research: A review. Sport management review, 18(2), 166-181.
Hacıefendioğlu, Ş., & Fırat, D. (2014). Sosyal medyada yer alan markalara ilişkin marka imajının güven üzerindeki etkisi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (27), 87-96.
Hall, J. A. (2018). When is social media use social interaction? Defining mediated social interaction. New Media & Society, 20(1), 162-179.
Hambrick, M. E., & Kang, S. J. (2015). Pin it: Exploring how professional sports organizations use Pinterest as a communications and relationship-marketing tool. Communication & Sport, 3(4), 434-457.
İnce, M., & Koçak, M. C. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım alışkanlıkları: Necmettin Erbakan Üniversitesi örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 736-749.
İşlek, M. S. (2012). Sosyal medyanın tüketici davranışlarına etkileri Türkiye’deki sosyal medya kullanıcıları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İşler, D. B., Yarangümelioğlu, D., & Gümülü, E. (2014). Online tüketici satın alma davranışlarını etkileyen faktörlere yönelik bir durum değerlendirmesi: Isparta ilinde bir uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 78-94.
Kaplan, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeyleri, sosyal medya kullanım amaçları ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kaptanoğlu, R. Ö., Kılıçarslan, M., & Tosun, A. (2019). Marka ve marka farkındalığı. The Journal of Social Science, 3(5), 248-266. https://doi.org/10.30520/tjsosci.520673
Katırcı, H., & Oyman, M. (2011). Spor merkezlerinde tüketici tatmini ve sadakat. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 90-100.
Magro, M. J. (2012). A review of social media use in e-government. Administrative Sciences, 2(2), 148-161.
Obut, İ. (2024). Sporda marka tutumu ve satın alma durumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Olkun, E. O., & Balcı, Ş. (2024). Üniversite öğrencileri arasında gelişmeleri kaçırma korkusu (fomo) ile yalan haber paylaşımı arasındaki ilişkide sosyal medya kullanımının aracılık rolü. Yükseköğretim Dergisi, 14(2), 23-36. https://doi.org/10.53478/yuksekogretim.1277063
Özcan, S. O. (2010). İnternet pazarlama faaliyetlerinde tüketici satın alma karar süreci. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 1(2), 29-39. https://doi.org/10.5505/iuyd.2010.58066
Özer, E., & Yurtsızoglu, Z. (2022). Spor ürünü kullanımında marka tercih nedenleri üzerine bir araştırma. Journal of ROL Sport Sciences, 3(3), 14-28.
Sarsar, F., Başbay, M., & Başbay, A. (2015). Öğrenme-öğretme sürecinde sosyal medya kullanımı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 419-432. https://doi.org/10.17860/efd.98783
Şeker, A. (2021). Influencerların tüketici satın alma tutum ve davranışlarına etkileri üzerine nitel bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 22(1), 19-42. https://doi.org/10.24889/ifede.934155
Solmaz, B., & Görkemli, H. N. (2012). Büyükşehir belediyeleri ve sosyal medya kullanımı. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (18), 9-20.
Soygüden, A. (2020). Sporda tüketici davranışlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70), 1045-1065.
Sungur, K. P. (2024). Sosyal medya fenomenlerinin tüketicilerin marka tutumuna ve satın alma davranışına etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Şişman Eren, E. (2014). Sosyal medya kullanım amaçları ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı kişisel değişkenlere göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), 230-243.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed., pp. 1–983). New Jersey: Pearson Education Inc.
Tükenmez, A. (2024). Dijital çağda tüketim kültürü. Gazi Kitabevi.
Yalçın, M., Erenerdoğmuş, İ., & Demir, Ş. (1996). Jenerasyon y tüketicileri için marka çağrışımları ile olumlu marka tutumu yaratmak: Moda perakendeciliğinde uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 261-276.
Yıldız, E. (2019). Marka faydasının marka tutumu ve satın alma niyeti üzerindeki etkileri. Beykoz Akademi Dergisi, 7(1), 153-167. https://doi.org/10.14514/BYK.m.26515393.2019.7/1.153-167
Yıldız, E., & Avcı, İ. (2019). Instagram fenomenlerinin görsel ve sözel paylaşımlarının marka tutumu, marka değiştirme ve elektronik kulaktan kulağa pazarlama üzerine etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (25), 179-198. https://doi.org/10.18092/ulikidince.552765
Yoka, K., & Polat, E. (2019). Spor sponsoru markalarına ilişkin tüketici davranışlarının incelenmesi. International Journal of Social Science Research, 8(2), 112-125.
Yurtsızoğlu, Z., & Fişne, M. (2020). Sporda tüketici etnosentrizmi: Ölçek uyarlama ve bir araştirma. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(3), 465-480.
Yurtsızoğlu, Z., & Gül, O. (2022). Spor takımı taraftarının etnosentrik tüketim eğilimi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 20(45), 589-612. https://doi.org/10.35408/comuybd.1017290
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Cemal Güler

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.