ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ TÜKENMİŞLİK VE TEKNOSTRES DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Özet

Öğretmenlerin işlerini olumlu yönde etkilemesi beklenen teknolojinin, teknostres gibi olumsuz etkileri görülebilir. Teknostres ise öğretmenlerin meslek tükenmişliklerine etkileyebilir.  Yapılan bu çalışma ile öğretmenlerin teknostres ve mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 2020-2021 akademik yılında, Batı Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir ilde 190 öğretmenden nicel veriler toplanmıştır. Nicel verilerin toplanmasında iki adet ölçek kullanılmıştır. Bunlardan “Teknostres Ölçeği” 28 madde ve 5 faktörden, “Tükenmişlik Ölçeği” ise 10 madde ve tek faktörden oluşmaktadır. Elde edilen veriler ile öğretmenlerin teknostres ve mesleki tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Öğretmenlerin teknostres ve mesleki tükenmişlik düzeyleri ile cinsiyet, okul kademesi ve mesleki kıdem değişkenleri arasındaki farklar araştırılmıştır. Elde edilen verilerin analizi neticesinde, öğretmenlerin teknostres düzeylerinin orta düzey, mesleki tükenmişlik düzeylerinin ise tehlike sinyali düzeyinde olduğu görülmüştür. Cinsiyet değişkenine göre, kadın öğretmenlerin teknostres düzeyleri erkek öğretmenlerin teknostres düzeylerinden daha yüksek bulunmuştur. Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Öğretmenlerin teknostres ve mesleki tükenmişlik düzeyleri ile okul kademesi ve mesleki kıdem değişkenleri arasında anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Öğretmenlerin teknostres ve mesleki tükenmişlik düzeyleri arasında pozitif yönlü orta düzey bir ilişki olduğu, teknostresin mesleki tükenmişliğin yaklaşık  %28’ini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır.