Beden eğitimi öğretmenlerinde dijital bağımlılık ve kriz yönetimi becerileri arasındaki ilişki
Özet Görüntüleme: 9
/ 
PDF İndirme: 3
DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.1763Anahtar Kelimeler:
Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenleri- Dijital Bağımlılık- Okul Kriz Yönetimi, - Teknoloji BağımlılığıÖzet
Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi öğretmenlerinin dijital bağımlılık düzeyleri ile kriz yönetimi becerileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışma, beden eğitimi öğretmenlerinin dijital bağımlılık düzeyleri ile kriz yönetimi becerileri arasındaki etkileşimi ampirik veriler kullanarak inceleyen öncü araştırmalardan biridir. Araştırma, ilişkisel tarama modeline dayalı nicel bir çalışmadır. (216) Beden Eğitimi Öğretmeni bu araştırmaya katılmıştır. Veriler Dijital Bağımlılık Ölçeği ve Kriz Yönetimi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Dijital bağımlılık ile kriz yönetimi becerileri arasındaki ilişkiyi test etmek için Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi uygulanmıştır. Dijital Bağımlılık Ölçeği toplam puanı ile Kriz Yönetimi Ölçeği toplam puanı arasında düşük düzeyde anlamlı ters ilişki bulunmuştur (r = -0,205, p < 0,01). Buna karşılık, alt boyut düzeyinde daha güçlü ilişkiler gözlenmiştir. Özellikle, Dijital Bağımlılık Ölçeği’nin “aşırı kullanım” ve “tekrarlama” alt ölçekleri ile Kriz Yönetimi Ölçeği’nin krizle ilgili aktiviteler alt ölçeği arasında orta düzeyde ve anlamlı negatif ilişki bulunmuştur (r = -0,315, p < 0,001). Bu bulgu, dijital ortamların aşırı kullanımının kriz zamanlarında öğretmenlerin karar alma ve stratejik düşünme becerilerini olumsuz etkileyebileceğini göstermektedir. Dijital bağımlılığın, kriz yönetimi süreçlerinde öğretmenlerin ihtiyaç duyduğu bilişsel esneklik ve duygusal dayanıklılığı zayıflatarak etkili kriz yönetimi becerilerinin gelişimini engellediği gösterilmiştir. Dolayısıyla, dijital bağımlılık eğitim ortamlarında kriz yönetimi becerilerini zayıflatan kritik bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Dijital bağımlılığı azaltmak için eğitim kurumlarında farkındalık programlarının uygulanması ve öğretmenlerin kriz yönetimi yeterliliklerini güçlendirmek için uygulamalı eğitimlerin sağlanması en önemli öneri olarak öne çıkmaktadır. Bu tür girişimlerin öğretmenlerin mesleki gelişimlerine anlamlı katkılar sağlayacağı ve onları kriz durumlarına hazırlayacağı değerlendirilmektedir.
Referanslar
Agatston, P. W., Limber, S., & Kowalski, R. M. (2012). Cyberbullying: Bullying in the digital age. (pp. 96-125). Wiley-Blackwell.
Andreassen, C. S., Torsheim, T., Brunborg, G. S., & Pallesen, S. (2012). Development of a facebook addiction Scale. Psychological Reports, 110(2), 501-517. https://doi.org/10.2466/02.09.18.PR0.110.2.501-517 DOI: https://doi.org/10.2466/02.09.18.PR0.110.2.501-517
Avcı, F., & Er, H. (2019). Investigation of teacher views on digital addiction and suggestions for solution. Language Teaching and Educational Research, 2(2), 132-159. https://doi.org/10.35207/later.602235 DOI: https://doi.org/10.35207/later.602235
Aydın, F., & Horzum, M. B. (2015). Öğretmenlerin bilgisayar oyun bağımlılık düzeylerini yordayan değişkenlerin incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 2(1), 52-66.
Bozkurt, T. M., & Olcay, H. (2022). Farklı branş öğretmenlerinin dijital oyun oynamaya yönelik tutumu. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 8(55), 966-973. http://doi.org/10.29228/JOSHAS.63875 DOI: https://doi.org/10.29228/JOSHAS.63875
Chen, C. Y., Chen, I. H., Pakpour, A. H., Lin, C. Y., & Griffiths, M. D. (2021). Internet-related behaviors and psychological distress among schoolchildren during the COVID-19 school hiatus. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 24(10), 654-663. https://doi.org/10.1089/cyber.2020.0497 DOI: https://doi.org/10.1089/cyber.2020.0497
Chen, I. H., Pakpour, A. H., Leung, H., Potenza, M. N., Su, J. A., Lin, C. Y., … et al. (2021). Comparing generalized and specific problematic smartphone/internet use: Longitudinal relationships between smartphone application-based addiction and social media addiction and psychological distress. Journal of Behavioral Addictions, 10(3), 708-719. http://doi.org/10.1556/2006.2020.00023 DOI: https://doi.org/10.1556/2006.2020.00023
Chiu, S. I. (2014). The relationship between life stress and smartphone addiction on Taiwanese university student: A mediation model of learning self-efficacy and social self-efficacy. Computers in Human Behavior, 34, 49-57. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.01.024 DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.01.024
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Coombs, W. T. (2007). Ongoing crisis communication: Planning, managing, and responding. Sage Publications.
Çalışkan, A. (2020). Kriz yönetimi: Bir ölçek geliştirme çalışması. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-123.
Çelik, F., & Uçar, R. (2024). Öğretmenlerin kriz durumlarına ve kriz yönetimi becerilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 38(2), 467–481. https://doi.org/10.33308/26674874.2024382555 DOI: https://doi.org/10.33308/26674874.2024382555
Demir, B. K., & İra, N. (2024). Öğretmenlere göre okul yöneticilerinin kriz yönetim becerileri ve uzaktan eğitime ilişkin algılarının incelenmesi. International Journal of Su-Ay Development Association, 3(2), 66-79.
Dong, G., Lin, X., Zhou, H., & Lu, Q. (2014). Cognitive flexibility in internet addicts: fMRI evidence from difficult-to-easy and easy-to-difficult switching situations. Addictive Behaviors, 39(3), 677–683. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2013.11.028 DOI: https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2013.11.028
Griffiths, M. (2000). Does internet and computer “addiction” exist? Some case study evidence. CyberPsychology & Behavior, 3(2), 211-218. https://doi.org/10.1089/109493100316067 DOI: https://doi.org/10.1089/109493100316067
Iğdır İl Milli Eğitim Müdürlüğü. (2025). Sayılarla. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı. Erişim tarihi 20 Eylül 2025, https://igdir.meb.gov.tr
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kesici, A., & Tunç, N. F. (2018). Investigating the digital addiction level of the university students according to their purposes for using digital tools. Universal Journal of Educational Research, 6(2), 235-241. http://doi.org/10.13189/ujer.2018.060204 DOI: https://doi.org/10.13189/ujer.2018.060204
Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction—a review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528-3552. https://doi.org/10.3390/ijerph8093528 DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph8093528
Leung, L. (2014). Predicting internet risks: A longitudinal panel study of gratifications-sought, internet addiction symptoms, and social media use among children and adolescents. Health Psychology and Behavioral Medicine: An Open Access Journal, 2(1), 424-439. https://doi.org/10.1080/21642850.2014.902316 DOI: https://doi.org/10.1080/21642850.2014.902316
Liu, X., Tian, R., Bai, X., Liu, H., Li, T., Zhou, X., … et al. (2024). Exploring the impact of smartphone addiction on decision-making behavior in college students: An fNIRS study based on the Iowa Gambling Task. Frontiers in Psychiatry, 15, 1342521. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2024.1342521 DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyt.2024.1342521
Mitroff, I. I. (2005). Why some companies emerge stronger and better from a crisis: 7 essential lessons for surviving disaster. AMACOM/American Management Association.
Montag, C., Lachmann, B., Herrlich, M., & Zweig, K. (2019). Addictive features of social media/messenger platforms and freemium games against the background of psychological and economic theories. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(14), 2612. https://doi.org/10.3390/ijerph16142612 DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph16142612
Rosen, L. D., Whaling, K., Carrier, L. M., Cheever, N. A., & Rokkum, J. (2013). The media and technology usage and attitudes scale: An empirical investigation. Computers in Human Behavior, 29(6), 2501-2511. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.06.006 DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.06.006
Sağlam, A. Ç., & Özsezer, S. (2015). Liselerde okul yönetimlerinin kriz yönetme becerilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 13-28.
Teng, Z., Pontes, H. M., Nie, Q., Xiang, G., Griffiths, M. D., & Guo, C. (2020). Internet gaming disorder and psychosocial well-being: A longitudinal study of older-aged adolescents and emerging adults. Addictive Behaviors, 110, 106530. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2020.106530 DOI: https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2020.106530
Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology & Behavior, 1(3), 237-244. https://doi.org/10.1089/cpb.1998.1.237 DOI: https://doi.org/10.1089/cpb.1998.1.237
Yu, J. J., Kim, H., & Hay, I. (2013). Understanding adolescents’ problematic Internet use from a social/cognitive and addiction research framework. Computers in Human Behavior, 29(6), 2682-2689. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.06.045 DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.06.045
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
