Spor yapan ve yapmayan otizmli çocukların problem davranışlarının ebeveyn gözünden incelenmesi
Özet Görüntüleme: 10
/ 
PDF İndirme: 9
DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.541Anahtar Kelimeler:
Ebeveynler- otizmli çocuklar- problem davranışlarÖzet
Bu çalışmanın amacı spor yapan ve yapmayan otizmli çocuklara sahip ebeveynlerin problem davranışlara dair görüşlerinin incelenmesidir. Çalışmaya gönüllü olarak 8’i kadın 6’sı erkek olmak üzere toplam 14 ebeveyn katılmıştır. Veriler katılımcının oluşturduğu kişisel bilgi formu ve alanında uzman olan altı akademisyenden görüşler alınarak oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile Zoom üzerinden görüşmeler ile toplanmıştır. Toplanan veriler MAXQDA 24 programında içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Analiz sonucunda 5 ana tema 25 alt tema ve 163 kod elde edilmiştir. Spor yapan otizmli çocuklara sahip olan ebeveynlerin çocuklarının spor yapmaları sonucu problem davranışlarında azalmalar olduğunu ifade ettikleri saptanmıştır. Spor yapan otizmli çocukların bilişsel, fiziksel ve sosyal becerilerinde yüksek oranda gelişme olduğu belirtilmiştir. Spor yapmayan otizmli çocukların ebeveynleri, çocuklarında problem davranışların varlığını, bilişsel, fiziksel ve sosyal becerilerde gelişim eksikliklerini dile getirmiş; spor yapmaları durumunda ise bu problem davranışların azalabileceğini ve ilgili becerilerde olumlu gelişmeler yaşanabileceğini ifade etmişlerdir. Sonuç olarak, spor yapan otizmli çocukların ebeveynlerinin, spor yapmayan otizmli çocukların ebeveynlerine kıyasla, çocuklarının problem davranışlarında azalma görüldüğünü ve bilişsel, fiziksel ve sosyal becerilerinde gelişim sağlandığını ifade ettikleri belirlenmiştir. Otizmli çocukların ücretsiz olarak fiziksel aktivitelere ve spora katılımını sağlayacak tesislerin sayısının artırılması gerektiği önerilmektedir. Bu alanda gerçekleştirilecek deneysel çalışmaların literatüre daha fazla katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Referanslar
Aaker, D. A., Kumar, V., & Day, G. S. (2008). Marketing research (9th ed.). John Wiley and Sons.
Afacan, E. (2020). Beden eğitimi ve sporun sosyolojik boyutları. Akademisyen Kitabevi. https://doi.org/10.37609/akya.745 DOI: https://doi.org/10.37609/akya.745
Ataman, A. (2005). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Aydın, A. (2008). Otizmde ilk adım. Epsilon Yayıncılık.
Bahrami, F., Movahedi, A., Marandi, S. M., & Abedi, A. (2012). Kata techniques training consistently decreases stereotypy in children with autism spectrum disorder. Research in Developmental Disabilities, 33(4), 1183-1193. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2012.01.018 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ridd.2012.01.018
Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi, 2(24), 35-45. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000050 DOI: https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000050
Bougeard, C., Picarel-Blanchot, F., Schmid, R., Campbell, R., & Buitelaar, J. (2021). Prevalence of autism spectrum disorder and co-morbidities in children and adolescents: A systematic literature review. Frontiers in Psychiatry, 12, 744709. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.744709 DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.744709
Bumin, G., Uyanık, M., Yılmaz, K., Kayihan, H., & Topçu, M. (2003). Hydrotherapy for rett syndrome. Journal of Rehabilitation Medicine, 35, 44-45. https://doi.org/10.1080/16501970306107 DOI: https://doi.org/10.1080/16501970306107
Cekici, H., & Sanlier, N. (2019). Current nutritional approaches in managing autism spectrum disorder: A review. Nutritional Neuroscience, 22(3), 145-155. https://doi.org/10.1080/1028415X.2017.1358481 DOI: https://doi.org/10.1080/1028415X.2017.1358481
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Siyasal Yayın Dağıtım.
Didden, R., Sturmey, P., Sigafoos, J., Lang, R., O’Reilly, M. F., & Lancioni, G. E. (2012). Nature, prevalence, and characteristics of challenging behavior. Functional Assessment for Challenging Behaviors, 25-44. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-3037-7_3 DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4614-3037-7_3
Doğangün, B. (2008). Türkiye’de sık karşılaşılan psikiyatrik hastalıklar. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum Dizisi, (62), 157-174. https://doi.org/10.5222/iksstd.2020.14632 DOI: https://doi.org/10.5222/iksstd.2020.14632
Farmer, C. A., & Aman, M. G. (2011). Aggressive behavior in a sample of children with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 5(1), 317–323. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2010.04.014 DOI: https://doi.org/10.1016/j.rasd.2010.04.014
Güneş, A. (2005). Otizm ve otistik çocukların eğitimi. İlya İzmir Yayınevi Matbaası.
Hannant, P., Cassidy, S., Tavassoli, T., & Mann, F. (2016). Sensorimotor difficulties are associated with the severity of autism spectrum conditions. Frontiers in Integrative Neuroscience, 17(10), 1-14. https://doi.org/10.3389/fnint.2016.00028 DOI: https://doi.org/10.3389/fnint.2016.00028
İlhan, L. (2009). Zihinsel engelli çocuğu olan anne-babaların çocuklarının özel eğitimleri sürecinde beden eğitimi ve spor etkinliklerine yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 38-47.
Karhu, E., Zukerman, R., Eshraghi, R. S., Mittal, J., Deth, R. C., Castejon, A. M., … et al. (2020). Nutritional interventions for autism spectrum disorder. Nutrition Reviews, 78(7), 515-531. https://doi.org/10.1093/nutrit/nuz071 DOI: https://doi.org/10.1093/nutrit/nuz092
Kocabıyık, O. O. (2015). Olgubilim ve gömülü kuram: Bazı özellikler açısından karşılaştırma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-66.
Lord, C., Brugha, T. S., Charman, T., Cusack, J., Dumas, G., Frazier, T., … et al. (2020). Autism spectrum disorder. Nature Reviews Disease Primers, 6(1), 1-23. https://doi.org/10.1038/s41572-019-0138-4 DOI: https://doi.org/10.1038/s41572-019-0138-4
Malhotra, N. K. (2004). Marketing research: An applied orientation (4th ed.). Pearson Prentice Hall.
Masi, A., DeMayo, M. M., Glozier, N., & Guastella, A. J. (2017). An overview of autism spectrum disorder, heterogeneity, and treatment options. Neuroscience Bulletin, 33(2), 183-193. https://doi.org/10.1007/s12264-017-0100-y DOI: https://doi.org/10.1007/s12264-017-0100-y
Matson, J. L., & Fodstad, J. C. (2009). The treatment of food selectivity and other feeding problems in children with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 3(2), 455-461. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2008.09.005 DOI: https://doi.org/10.1016/j.rasd.2008.09.005
Namlı, S. (2012). Spor yapan veya yapmayan otistik engelli bireylerin davranış ve motor performanslarının karşılaştırılması [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi], Sakarya.
Oner, O., & Munir, K. M. (2020). Modified checklist for autism in toddlers revised (MCHAT-R/F) in an urban metropolitan sample of young children in Turkey. Journal of Autism and Developmental Disorders, 50(9), 3312-3319. https://doi.org/10.1007/s10803-019-04160-4 DOI: https://doi.org/10.1007/s10803-019-04160-4
Özbey, Ç. (2009). Özel çocuklar ve terapi yöntemleri. İnkılap Yayınevi.
Özer, D. S. (2005). Engelliler için beden eğitimi ve spor. Nobel Yayınları.
Özoğlu, S. Ç. (1997). Spor psikolojisi ve gelişmeler. I. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu. Bağırgan Yayımevi.
Pitetti, K. H. (1990). A reliable isokinetic strength test for arm and leg musculature for mildly mentally retarded adults. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 71(9), 669-672.
Rafie, F., Ghasemi, A., Zamani, J. A., & Jalali, S. (2017). Effect of exercise intervention on the perceptual-motor skills in adolescents with autism. The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 57(1-2), 53-59. https://doi.org/10.23736/s0022-4707.16.05919-3 DOI: https://doi.org/10.23736/S0022-4707.16.05919-3
Rafie, F., Shikh, M., Jalali, S., & Pourranjbar, M. (2015). Physical exercises and motor skills in autistic children. Iranian Journal of Public Health, 44(5), 724-725.
Schilling, D. L., & Schwartz, I. S. (2004). Alternative seating for young children with autism spectrum disorder: Effects on classroom behavior. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34(4), 423-432. https://doi.org/10.1023/b:jadd.0000037418.48587.f4 DOI: https://doi.org/10.1023/B:JADD.0000037418.48587.f4
Tan, B. W., Pooley, J. A., & Speelman, C. P. (2016). A meta-analytic review of the efficacy of physical exercise interventions on cognition in individuals with autism spectrum disorder and ADHD. Journal of Autism and Developmental Disorders, 46(9), 3126-3143. https://doi.org/10.1007/s10803-016-2854-x DOI: https://doi.org/10.1007/s10803-016-2854-x
Wing, L. (2015). Otizm el rehberi. Sistem Yayıncılık.
Yanardağ, M., Ergun, N., & Yılmaz, I. (2009). Otistik çocuklarda adapte edilmiş egzersiz eğitiminin fiziksel uygunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 20(1), 5-31.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yücesoy-Özkan, Ş. (2021). Sınıf yönetimi ve davranış kontrolü. B. Sucuoğlu, H. Bakkaloğlu & M. Ç. Akçamuş (Ed.), Tanıdan müdahaleye otizm spektrum bozukluğu el kitabı (ss. 655-699). Ankara: Vize Yayıncılık.
Zikmund, W. G. (1997). Business research methods (5th ed.). The Dryden Press.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Engin VURAL, Tuba Fatma KARADAĞ
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
