Üniversite sporcularının cinsiyet rolleri ve psikolojik iyi oluşları

Alamdarloo GH, Shojaee S, Asadmanesh E, Sheikhani Shahin H, Rangani A, Negahdarifard S. A comparison of psychological well-being in athlete and non-athlete women. Baltic Journal of Health and Physical Activity. 2019;11(2):109-116. https://10.29359/BJHPA.11.2.11

Arıcı, F. (2011). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin algılar ve psikolojik iyi oluş (Tez No. 308446). [Yüksek lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Bahadır, E. (2009). Sağlıkla ilgili fakültelerde eğitime başlayan öğrencilerin psikolojik sağlamlık düzeyleri (Tez No. 236965). [Yüksek lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Baştuğ, G., & Kuru, E. (2009). Bayan sporcuların bedenlerini algılama düzeyleri ve cinsiyet rolleri üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 533-555.

Belz, J., Kleinert, J., Ohlert, J., Rau, T., & Allroggen, M. (2018). Risk for depression and psychological well-being in German national and state team athletes—Associations with age, gender, and performance level. Journal of Clinical Sport Psychology, 12(2), 160-178. https://doi.org/10.1123/jcsp.2016-0024

Bem, S. L. (1981). Gender schema theory: A cognitive account of sex typing. Psychological Review, 88(4), 354-357.

Bem, S.L. (1974). The measurement of psychological androgny. Journal of Consulting and Clinical Pyschology, 42(2), 155-162. https://doi.org/10.1037/h0036215

Boiché, J., Chalabaev, A., & Sarrazin, P. (2014). Development of sex stereotypes relative to sport competence and value during adolescence. Psychology of Sport and Exercise, 15(2), 212-215.

Bolat, Z. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıkları ile öz-anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No. 328679). [Yüksek lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Bojkowski, Ł., Walczak, M., & Tomczak, M. (2020). Psychological femininity and masculinity and coping with stress in athletes. Journal of Physical Education and Sport®(JPES), 20(5), 2911-2917. https://10.7752/jpes.2020.s5395

Butler, J. (2004). Undoing gender. Routledge.

Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi Yayıncılık.

Chalabaev, A., Sarrazin, P., Fontayne, P., Boiché, J., & Clément-Guillotin, C. (2013). The influence of sex stereotypes and gender roles on participation and performance in sport and exercise: Review and Future Directions. Psychology of Sport and Exercise, 14(2), 136-144.

Clow, K. A., & Ricciardelli, R. (2011). Women and men in conflicting social roles: Implications from social psychological research. Social Issues and Policy Review, 5(1), 191-226. https://doi.org/10.1111/j.1751-2409.2011.01030.x

Conger, R. D., Conger, K. J., & Martin, M. J. (2010). Socioeconomic status, family processes, and individual development. Journal of Marriage and Family, 72(3), 685-704. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737. 2010.00725.x

Çapan, B. E., & Arıcıoğlu, A. (2014). Psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak affedicilik. International Journal of Educational Research, 5(4), 70-82.

Çelebi, E. (2022). Medyanın toplumsal cinsiyet rolleri üzerinde etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(82), 822-829. https://doi.org/10.17755/esosder.989638

Çetinkaya, T. (2010). Sporcu öğrenci kimliği oluşumunda etkili olan faktörler (Tez No. 288746). [Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., Oishi, S., & Biswas-Diener, R. (2010). New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research, 97, 143-156.

Doğanay, G., & Çopur, Z. (2021). İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarında işlenen aile içi rollerin toplumsal cinsiyet eşitliği açısından değerlendirilmesi. Aydın İnsan ve Toplum Dergisi, 7(1), 57-73.

Dökmen, Z. (1991). Bem cinsiyet rolü envanteri’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 35(1), 81-89.

Edwards, D. J., Edwards, S. D., & Basson, C. J. (2004). Psychological well-being and physical self-esteem in sport and exercise. International Journal of Mental Health Promotion, 6(1), 25-32. https://doi.org/10.1080/ 14623730.2004.9721921

Ekşi, H., Güneş, F., & Yaman, N. (2018). Öğretmenlerin evlilik uyumlarının psikolojik iyi oluşları ve toplumsal cinsiyet rolleri açısından incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 8(50), 203-233.

Eliot, L., Ahmed, A., Khan, H., & Patel, J. (2021). Dump the “dimorphism”: Comprehensive synthesis of human brain studies reveals few male-female differences beyond size. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 125, 667-697.

Ellemers, N. (2018). Gender stereotypes. Annual Review of Psychology, 69, 275-298.

Elmas, L., Yüceant, M., Ünlü, H., & Bahadır, Z. (2021). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile psikolojik iyi oluş durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sportive, 4(1), 1-17.

Ertan, E.B. (2022). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ve psikolojik iyi oluş düzeyleri ile toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Tez No. 705671). [Yüksek lisans Tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Fransen, K., McEwan, D., & Sarkar, M. (2020). The impact of identity leadership on team functioning and well-being in team sport: Is psychological safety the missing link?. Psychology of Sport and Exercise, 51, 101763. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2020.101763

Greenwald, A. G., Nosek, B. A., & Banaji, M. R. (2003). Understanding and using the implicit association test: I. An improved scoring algorithm. Journal of Personality and Social Psychology, 85(2), 197.

Güngör, G. (2022). Spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin toplumsal cinsiyet rol algıları ile liderlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No. 762434). [Yüksek lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Gürkan, R. K., Koçak, F., & Başar, A. (2021). Engelli sporcularda psikolojik iyi oluş ve serbest zaman doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 7(2), 73-83.https://doi.org/10.18826/useeabd.890800

Hiremath, C. (2019). Impact of sports on mental health. International Journal of Physiology, Nutrition and Physical Education, 1, 14-18.

Horton, R. S., & Mack, D. E. (2000). Athletic identity in marathon runners: Functional focus or dysfunctional commitment?. Journal of Sport Behavior, 23(2).

Joel, D., Berman, Z., Tavor, I., Wexler, N., Gaber, O., Stein, Y., Liem, F., Hänggif, J., Jänckef, L. & Assaf, Y. (2015) Sex beyond the genitalia:The human brain mosaic. Proc Natl Acad Sci USA, 112(50), 15468–15473.

Kaplan, K. (2016). Evli bireylerde toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumların, evlilik doyumuna ve psikolojik iyi oluş durumuna etkisinin incelenmesi. (Tez No. 433505). [Yüksek lisans Tezi, Beykent Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Karaçam, A., & Pulur, A. (2017). Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algısı, akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeylerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-22. https://doi.org/10.29065/usakead.287684

Kavasoğlu, İ., & Yaşar, M. (2016). Toplumsal cinsiyet normlarının dışındaki sporcular. Spor Bilimleri Dergisi, 27(3), 118-132. https://doi.org/10.17644/sbd.296213

Keyes, C. L., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and social psychology, 82(6), 1007.

Kılıç, F.M.Ş. (2021). Evli kadınların psikolojik iyi oluş düzeylerinde toplumsal cinsiyet rolleri, algılanan sosyal destek ve eş desteği etkisinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. (Tez No. 658221). [Yüksek lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Kıran, Z. (2021). Spor sonrası yaşamda elit sporcuların psikolojik iyi oluşları (Tez No. 701648). [Yüksek lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Knodel, J., Loi, V. M., Jayakody, R., & Huy, V. T. (2005). Gender roles in the family: Change and stability in Vietnam. Asian Population Studies, 1(1), 69-92. https://doi.org/10.1080/17441730500125888

Koca, C., & Bulgu, N. (2005). Spor ve toplumsal cinsiyet: genel bir bakış. https://yunus.hacettepe.edu.tr/ ~canankoca/SBT688/Ders01/Koca_Bulgu_2005.pdf

Koca, C., Aşçı, H., & Kirazcı, S. (2004). Takım ve bireysel sporlarla uğraşan kadın ve erkek sporcuların ve sporcu olmayanların toplumsal cinsiyet rol eğilimi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 3-10.

Koivula, N. (2001). Perceives characteristics of sports categorized as gender-neutral, feminine and masculine. Journal of Sport Behavior, 24(4).

Küçük, V., & Koç, H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içersinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (9).

Lemm, K. M., Dabady, M., & Banaji, M. R. (2005). Gender picture priming: It works with denotative and connotative primes. Social Cognition, 23(3), 218-241.

Ling, J. E. S., & Tong, S. F. (2017). The roles of men in family planning–a study of married men at the UKM primary care clinic. Malaysian family physician: the official journal of the Academy of Family Physicians of Malaysia, 12(1), 2-12.

Liu, Z., Shentu, M., Xue, Y. et al. Sport–gender stereotypes and their impact on impression evaluations. Humanit Soc Sci Commun 10, 614 (2023). https://doi.org/10.1057/s41599-023-02132-9

Matud, M. P., López-Curbelo, M., & Fortes, D. (2019). Gender and psychological well-being. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(19), 1-11. https://doi.org/10.3390/ijerph 16193531

Miller, K. E., & Hoffman, J. H. (2009). Mental well-being and sport-related identities in college students. Sociology of Sport Journal, 26(2), 335-356. https://doi.org/10.1123/ssj.26.2.335

Moeijes, J., van Busschbach, J. T., Bosscher, R. J., & Twisk, J. W. (2018). Sports participation and psychosocial health: a longitudinal observational study in children. BMC Public Health, 18(1), 1-11.

Oakley, A. (2016). Sex, gender and society. Routledge.

Özdemir, L., Batga, B., & Uçar, B. (2019). Sosyal ağ kullanımının öğrencilerin algılanan toplumsal cinsiyet rolleri üzerine etkisi. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 471-486.

Palas, P., & Sevde, A. (2020). Sağlık hizmetleri öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 4(7), 91-100.

Piko, B. F., & Keresztes, N. (2006). Physical activity, psychosocial health and life goals among youth. Journal of Community Health, 31, 136-145.

Pressman, S. D., Matthews, K. A., Cohen, S., Martire, L. M., Scheier, M., Baum, A., & Schulz, R. (2009). Association of enjoyable leisure activities with psychological and physical well-being. Psychosomatic Medicine, 71(7), 725-732. https://doi.org/10.1097/PSY.0b013e3181ad7978

Ramaeker, J., & Petrie, T. A. (2019). “Man up!”: Exploring intersections of sport participation, masculinity, psychological distress, and help-seeking attitudes and intentions. Psychology of Men & Masculinities, 20(4), 515–527. https://doi.org/10.1037/men0000198

Rochlen, A. B., & Mahalik, J. R. (2004). Women’s perceptions of male partners’ gender role conflict as predictors of psychological well-being and relationship satisfaction. Psychology of Men & Masculinity, 5(2), 147-157. https://doi.org/10.1037/1524-9220.5.2.147

Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1082.

Salar, B., Hekim, M., & Tokgöz, M. (2012). 15-18 yaş grubu takım ve ferdi spor yapan bireylerin duygusal durumlarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 123-135.

Sarıtaş, E., & Şahin, Ü. (2018). Hayat bilgisi ders kitaplarında toplumsal cinsiyet rolleri üzerine bir inceleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 463-477.

Schmitt, D. P., Realo, A., Voracek, M., & Allik, J. (2008). Why can’t a man be more like a woman? Sex differences in Big Five personality traits across 55 cultures. Journal of Personality and Social Psychology, 94(1), 168-182. https://doi.org/10.1037/0022-3514.94.1.168

Steffens, M. C., Jelenec, P., & Noack, P. (2010). On the leaky math pipeline: comparing implicit math-gender stereotypes and math withdrawal in female and male children and adolescents. Journal of Educational Psychology, 102(4), 947-961.

Telef, B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3), 374-384.

Trainor, S., Delfabbro, P., Anderson, S., & Winefield, A. (2010). Leisure activities and adolescent psychological well-being. Journal of Adolescence, 33(1), 173-186.

Uluç, E. A. (2022). Psikolojik iyi oluş ve psikolojik kırılganlık arasındaki ilişki: üniversiteler arası müsabakalarda mücadele eden sporcular örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 1035-1047. https://doi.org/10. 38021/asbid.1194403

Üstündağ, H. (2019). Elit kadın takım ve bireysel sporcuların toplumsal cinsiyet ile sosyalleşme düzeylerinin incelenmesi. (Tez No. 559605). [Yüksek lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.

Varlı Gürer, S. Z., & Gürer, M. (2020). Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında Türkiye’deki televizyon dizilerinde sunulan kadın stereotipi. Alanya Akademik Bakış, 4 (3), 631-650. https://doi.org/10.29023/alanya akademik. 684492

Von Mackensen, S., Harrington, C., Tuddenham, E., Littley, A., Will, A., Fareh, M., & Khair, K. (2016). The impact of sport on health status, psychological well‐being and physical performance of adults with haemophilia. Haemophilia, 22(4), 521-530. https://doi.org/10.1111/hae.12912