OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE GEOMETRİ ÖĞRETİMİNE İLİŞKİN ALGILARININ METAFORLAR YARDIMI İLE BELİRLENMESİ

Özet

Öğretmen adaylarının geometri öğretimine ilişkin algılarının belirlenmesinde en önemli araçlardan biri de metaforlardır. Metafor, soyut ve karmaşık olguların somut ve güncel olgularla karşılaştırılarak bilinmeyen olguların anlaşılır olgulara dönüştürülmesidir. Literatür incelendiğinde metaforlar ile ilgili yapılan çalışmalarda artış olduğu görülmektedir. Metaforların dünyayı anlamlandırma üzerinde önemli etkisinin olması ve soyut matematiksel kavramların anlaşılmasını kolaylaştırması zihinsel model olarak metaforları öne çıkarmaktadır. Okul öncesi öğretmen adaylarının geometri öğretimine ilişkin algılarının metaforlar yardımı ile belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Olgubilim (fenomenoloji) deseni farkında olunan fakat ayrıntılı ve derinlemesine bir anlayış geliştirilemeyen olgulara odaklanan bir yaklaşımdır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Giresun Üniversitesi Eğitim Fakültesi Temel Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitim Anabilim Dalı 3 ve 4. sınıf öğrencilerinden, anlamlı metaforlar oluşturan, daha önce “Erken Çocukluk Döneminde Matematik Eğitimi” dersini almış, 96 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerinin toplanması için öğrencilerin kişisel bilgilerine yönelik soruların yer aldığı ve uzaktan eğitim kavramına ilişkin metaforların belirlenmesine yönelik Koç Sarıer (2020) tarafından kendi çalışmasında kullanılan 6 cümle iki bölümden oluşan soruların yer aldığı iki bölümlük görüşme formu kullanılmıştır. Veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiş, öğretmen adaylarının geliştirdikleri metaforlar alfabetik sıraya göre kodlanmış ve listelenmiştir. Adayların metaforları üç aşamada analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmada güvenirliği sağlamak için, ayıklama işlemi yapıldıktan sonra, öncelikle metaforlar araştırmacı tarafından kavramsal kategoriler ile eşleştirilmiştir ve frekans tablosu oluşturulmuştur. Sonra araştırmacı alan uzmanı iki araştırmacıdan, aynı metaforları hiçbir metafor dışarıda bırakılmayacak biçimde kavramsal kategorileri ile eşleştirmesi istenmiştir. Araştırmanın sonucunda, okul öncesi öğretmen adaylarının okul öncesi dönem geometri öğretimine ilişkin olumsuz algı geliştirdikleri görülmektedir.