Türkiye’de akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele: Ceza ve düzenleyici çerçevelerin kapsamlı analizi
Özet Görüntüleme: 14
/ 
PDF İndirme: 2
DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.1680Anahtar Kelimeler:
Akaryakıt kaçakçılığı- ceza hukuku- hukuki yaptırımlar- kaçakçılıkla mücadele kanunu- Yargıtay içtihatlarıÖzet
Bu çalışma, akaryakıt kaçakçılığının hukuki boyutunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu çerçevesinde incelemektedir. Araştırmanın temel amacı, akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede karşılaşılan hukuki sorunları tespit etmek ve çözüm önerileri geliştirmektir. Türkiye'nin jeostratejik konumu nedeniyle enerji ticaretinde merkezi bir rol üstlenmesi ve komşu ülkelerdeki düşük akaryakıt fiyatları, kaçakçılık faaliyetlerinin artmasına zemin hazırlamaktadır. Bu durum, kamu maliyesinde vergi kaybına neden olmakta, çevresel ve toplum sağlığı açısından risk oluşturmakta ve organize suç örgütlerine finansman kaynağı teşkil etmektedir. Çalışmada, kanunun uygulanmasında ortaya çıkan yorum farklılıkları, Yargıtay içtihatları doğrultusunda değerlendirilmiş; yaptırımların caydırıcılığı ve yargılama süreçlerinin etkinliği analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında, özellikle kanun değişikliklerinin yargı organlarınca farklı yorumlanması, içtihat birliğinin tesis edilememesi ve yaptırımların caydırıcılık düzeyinin yetersizliği sorunları üzerinde durulmuştur. Yargıtay içtihatları çerçevesinde, uygulama farklılıkları ve yargılama süreçlerinin uzunluğunun adil yargılanma hakkı üzerindeki etkileri de ayrıntılı şekilde irdelenmiştir. Çalışma sonucunda, mevzuatın güncel ihtiyaçlara göre revize edilmesi, yaptırım sisteminin güçlendirilmesi ve yargı organları arasında içtihat birliğinin sağlanması gerekliliği tespit edilmiştir. Ayrıca, uluslararası iş birliği mekanizmalarının geliştirilmesi ve teknolojik denetim sistemlerinin yaygınlaştırılması önerilmektedir. Çalışma, akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede hukuki düzenlemelerin etkinliğini artıracak kapsamlı öneriler sunmakta ve konunun ceza hukuku boyutunu sistematik bir yaklaşımla ele almaktadır.
Referanslar
Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı (2021–2023). (t.y.). Erişim tarihi: 01.05.2025.
Aktaş, B. (2015). Gümrük işlemlerine tabi tutmadan ülkeye eşya sokma suçu üzerine bir inceleme. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (121), 111–156.
Arslan, C. B. (2013). Türkiye’de akaryakıt üzerindeki vergiler ve analizi (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi).
Arslan, C. B. (2015). Akaryakıt üzerindeki vergi yükü. Gazi Kitabevi.
Avcı, M. (2022). Türk Ceza Hukukunda Akaryakıt Kaçakçılığı Suçu (Yüksek lisans tezi, Çankaya Üniversitesi).
Aydın, M. (2012). 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Çerçevesinde Kaçakçılık Fiilleri ve Yaptırımları (1. baskı). Adalet Yayınevi.
Balcı, M. (2010). Petrol kaçakçılığı suçları ve petrol piyasası kanununda düzenlenen kabahatler (1. baskı). Adalet Yayınevi.
Boz, M. (2018). Türkiye’nin mevcut iç güvenlik yapılanması ve kaçakçılık suçları ile mücadeleye etkileri (Yüksek lisans tezi).
Can, A. (2006). Türkiye’de akaryakıt sektöründe yaşanan haksız rekabetin sosyoekonomik etkileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi).
Ceyhan, S., & Demircioğlu, K. (2013). Son düzenlemelerle akaryakıt kaçakçılığı. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 1, 65–73.
Çıldır, Ş., & Denizhan, H. (2015). Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (2. baskı). Yetkin Yayınevi.
Çilesiz, S. (2014). 6455 ve 6545 Sayılı Kanunlarla Değişik 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Açıklaması (3. baskı). Adalet Yayınevi.
Çulha, R. (2003). 4926 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Yasası. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (49), 115–136.
Danıştay 13. Daire. (14.12.2016). E.2016/1191, K.2016/4199.
Ertuğrul, H. (2008). Suç veya kabahat olarak kaçakçılık fiilleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi).
Fatih İlker, K. (2009). Normatif hukuk bağlamında akaryakıt piyasası. Enerji Piyasası Bülteni, (9), 15.
Gedik, D. (2018). 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na Göre Akaryakıt Kaçakçılığı Suçları. Adalet Yayınevi.
Gedik, D. (2019). 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda etkin pişmanlık. Terazi Hukuk Dergisi, 14(159), 2132–2142.
Gedik, D. (2020). Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede teknik ve idari yöntem olarak ulusal marker. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 43, 283–368.
Günay, E. (2007). Uygulamalı 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve İlgili Mevzuat (4. baskı). Seçkin Yayıncılık.
Kan, C. H. (2025). Türk Ceza Kanunu’nda mobbing olgusunun bağımsız bir suç tipi olarak düzenlenmesi: Hukuki değerlendirme ve öneriler. Ankara Barosu Dergisi, 83(1).
Karakaş, B. (2004). Türk hukukunda gümrük kaçakçılığı suçları. Turhan Kitabevi.
Karauz, K. A. (2016). Petrol piyasası mevzuatında düzenlenen idari yaptırımlar. KTO Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (1), 149.
Kayıkçı, M. S. (2015). Petrol piyasası hukuku. Yargı Yayınevi.
Kırıcı, M. M. (2019). Türkiye'de deniz yolu ile yapılan akaryakıt kaçakçılığı (Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi).
Öz, E., & Erim, A. (2016). Tüm yönleri ile gümrük kaçakçılığı suçlarında iştirak. Gümrük ve Ticaret Dergisi, (8), 62–75.
Özdamar, S. (2013). Dış ticarette yeni bir kavram: Hayali ithalat. Gümrük ve Ticaret Dergisi, (1), 49–54.
Özen, M. (2015). 5607 Sayılı Kaçakçılık Kanununda Düzenlenen Suçlar (1. baskı). Adalet Yayınevi.
Polat, İ. (2009). 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca ihracat kaçakçılığı suçları ve kabahatleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi).
Şahin, D. (2011). 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunundaki ithalat kaçakçılığı suçları ve kabahatleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi).
TBMM. (1983). 2872 sayılı Çevre Kanunu. Resmî Gazete (11.06.2013), Sayı: 28674.
TBMM. (2003). 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu. Resmî Gazete (13.02.2007), Sayı: 26433.
TBMM. (2007). 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu. Resmî Gazete (18.06.2014), Sayı: 29044.
Tokgöz, M. (2005). 4926 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Kapsamında Gümrük Kaçakçılığı Suçları (Yüksek lisans tezi, İstanbul).
Ünal, K., & Parlar, A. (2004). 4926 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu. Beta Yayınları.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, E.2023/6108, K.2023/8950.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2005/14646, K.2008/22217.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2015/13998, K.2017/8748.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2019/8058, K.2023/1056.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2020/635, K.2023/10652.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2021/4238, K.2023/6356.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2021/9651, K.2022/14968.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2021/9654, K.2022/14817.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2021/9668, K.2022/14297.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2021/9677, K.2022/14657.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2022/7183, K.2022/16973.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2023/2628, K.2023/4216.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2023/4876, K.2023/9528.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2023/7003, K.2023/5734.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi, E.2023/7602, K.2023/7127.
Yavuz, H. A. (2021). Tütün ve alkol ürünlerinin kaçakçılığına ilişkin suçlar. Terazi Hukuk Dergisi, 16(174), 297–324.
Yurtcan, E. (2019). Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Şerhi (6. baskı). Seçkin Yayınevi.
Zengin, M. (2021). Suç işlemek amacıyla örgütlenme suçlarının normatif ve olgusal temelleri (1. baskı). Seçkin Yayınevi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Haşim Özkurt
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
