Sporcu öğrencilerde bilinçli farkındalık ve dijital bağımlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi
Özet Görüntüleme: 51
/ 
PDF İndirme: 43
DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.543Anahtar Kelimeler:
Bilinçli farkındalık- dijital bağımlılık- spor bilimleriÖzet
Bilinçli Farkındalık, bireylerin mevcut anı kabul etme ve dikkatlerini odaklama yeteneğini ifade eder. Bu kavram, stres yönetimi ve psikolojik direnç geliştirmede önemli bir rol oynayabilir. Bu çalışmanın amacı, öğrenci sporcularının farkındalık düzeylerinin dijital bağımlılık üzerindeki etkilerini belirlemek, bu bağlamda sporcuların dijital medya kullanımı ile bilinçli farkındalık uygulamaları arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Çalışmada, ilişkisel tarama modelinde nicel araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini, spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi, evrenden kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen 321 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada, veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Sporcu Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve Dijital Bağımlılık Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların yüksek düzeyde bilinçli farkındalığa ve orta düzeyde dijital bağımlılığa sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, bu iki değişken arasında anlamlı ve pozitif ilişki gözlemlenmiştir. Sporcu Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve Dijital Bağımlılık Ölçeği puan ortalamalarında cinsiyet, yaş, bölüm ve sınıf değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Bunun yanı sıra, boş zaman değerlendirme durumuna göre anlamlı bir fark gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, sporcu öğrencilerin dijital ortamlarda geçirdiği zamanın farkındalık düzeylerini artırdığı söylenebilir. Ayrıca, katılımcıların "bilinçli farkındalık" ve "bağımlılık" kavramlarını karıştırıyor olabileceği öngörülmektedir. Dijital ortamlarda geçirilen zamanı daha bilinçli bir şekilde yönetmeleri için öğrenci sporcularına rehberlik edilmesi, dijital bağımlılığı azaltmak ve bilinçli farkındalık düzeylerini artırmak adına önerilmektedir.
Referanslar
Acar, E. & Eker, C. (2019). Psikolojik danışman adaylarının bilinçli farkındalık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 421-443. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.22
Albayrak, B. (2015). Üniversite öğrencilerinin bağlanma biçimleri, bilinçli farkındalık düzeyleri ve psikolojik belirtileri arasındaki ilişkiler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
Alper, R., Akpınar, S., & Akpınar, Ö. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin bilinçli farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-8.
Baer, R. A., Samuel, D. B., & Lykins, E. L. (2011). Differential item functioning on the five facet mindfulness questionnaire is minimal in demographically matched meditators and nonmeditators. Assessment, 18(1), 3-10. https://doi.org/10.1177/107319111039249
Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: mindfulness and ıts role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822. https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
Gündüz, H. (2016). Yetişkinlerde bilinçli farkındalık (mindfulness) ve duygu düzenleme arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nişantaşı Üniversitesi.
Gül, O., Yurtsızoğlu, Z., & Yıldız, Z. (2024). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Elektronik Spor Tüketimine Yönelik Metaforik Yaklaşımları. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 15(1), 1-15.
Heckenberg, R. A., Ramsay, E. A., & Sutherland, M. (2017). Mindfulness and digital addiction: The role of mindfulness in managing digital media use. Journal of Sport & Exercise Psychology, 39(5), 392-404.
Kabat-Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: Using the wisdom of your body and mind to face stress, pain and illness. New York, NY: Delacorte.
Kesici, A., & Tunç, N. F. (2018). The development of the Digital Addiction Scale for the university students: Reliability and validity study. Universal Journal of Educational Research, 6(1), 91-98. https://doi.org/10.13189/ujer.2018.060108.
Konan, N., & Yılmaz, S. (2020). Üniversite öğrencilerinin bilinçli farkındalık düzeyleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(6), 42-50.
Kozak, M., Zorba, E., & Bayrakdar, A. (2021). Sporcularda zihinsel antrenman becerileri ile bilinçli farkındalık. Herkes İçin Spor ve Rekreasyon Dergisi, 3(2), 89-97.
Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction—A review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528-3552. https://doi.org/10.3390/ijerph8093528
Malgaz Güçlü, D., & Çulha, Ü. M. (2024). Bilinçli farkındalık ve sosyal medya bağımlılığı ilişkisi. TAM Akademi Dergisi, 3(1), 44-65. https://doi.org/10.58239/tamde.2024.01.004.x
Przybylski, A. K., & Weinstein, N. (2017). Can you connect with me now? How the presence of mobile communication technology influences face-to-face conversation quality. Journal of Social and Personal Relationships, 34(8), 1368-1387.
Rosen, L. D., Carrier, L. M., & Cheever, N. A. (2013). Facebook and texting made me do it: Media-induced task-switching while studying. Computers in Human Behavior, 29(3), 1004-1011.
Schultz P. P., Ryan R. M., Niemiec C. P., Legate N., & Williams G. C. (2015), Mindfulness, work climate, and psychological need satisfaction in employee well-being, Mindfulness, 6(5), 971–985,
Serdar, E., Donuk, B., & Cengiz, R. (2016). Analyzing the level of mindfulness and entrepreneurship of the university students. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1320-1328. https://doi.org/10.24289/ijsser.279006.
Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson
Thienot, E., Jackson, B., Dimmock, J., Grove, J. R., Bernier, M., & Fournier, J. F. (2014). Development and preliminary validation of the mindfulness inventory for sport. Psychology of Sport and Exercise, 15(1), 72-80. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2013.10.003.
Tingaz, E. O. (2020). Spor bilimleri fakültesindeki sporcu öğrencilerde bilinçli farkındalığın (mindfulness) bazı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 21-28.
Tingaz, E. O. (2020). Sporcu bilinçli farkındalık (mindfulness) ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre: Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 71-80. http://dx.doi.org/10.33689/spormetre.642682
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Mehmet Oztas, Bali Yildirim, Ali Erdogan, Emre Yamaner
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
