Çeviklik manifestosunun üretimi: Stratejik çeviklik
Özet Görüntüleme: 39
/ 
PDF İndirme: 21
DOI:
https://doi.org/10.70736/ijoess.581Anahtar Kelimeler:
Çeviklik- manifesto- stratejik çeviklikÖzet
Çeviklik kavramı üretimde rekabeti farklılaştıran ve farklı kılan bir kavram olarak farklı anlamlar içeren ve benzer olan kavramlarla etkileşen işletmeler için rekabeti güçlü ve özel kılan bir anlayış ve düşünce olarak ifade edilmektedir. Çeviklik işletmelerin çevresel türbülanslara ve yoğun rekabet ortamlarına yönelik bir tepki ya da eylemsel çıkış olarak ortaya çıkmış bir kavram olarak öncelikle bir manifesto ile belirginleşmiştir. Yaratıcı ve yenilikçi ekonomik rekabetçi koşullarda tüm işletmelerin tavandan tabana tüm iş/işletmecilik süreçleriyle bütün olarak gelenekselci anlayış ve pratikleri bırakıp radikal bir dönüşüm geçirmeleri gerekmektedir. Bu dönüşümün başarılı olması ve sürdürülebilirliği için de işletmenin kendisini yeniden düşünmesi ve rekabetçi yeniden doğuşlara ve pratiklere hazır olması gerekmektedir. Bu çalışma bu belirginleşmeyi; önce bir manifesto ile ele almakta, sonrasında ise çeviklik ve stratejik çeviklik kavramlarını değerlendirmektedir. Çeviklik kavramını ele alırken benzer kavramlara odaklanmakta ve niteliklerini ele almaktadır. Sonrasında ise çevik işletme pratiklerini farklı işletme örnekleriyle ortaya koymaktadır. Stratejik çeviklik kavramında ise kavram anlamı ve işletmeler açısından önemiyle ortaya konmakta, boyutları ve ilgili yazınla değerlendirilmektedir. Araştırmanın amacı çeviklik manifestosunun üretimi olarak stratejik çeviklik kavramının rekabetçi ortamdaki önemini ortaya koymaktır. Bu amaca bağlı olarak stratejik çeviklik kavramı ele alınmış ve konu tüm yönleriyle ele alınmıştır. Stratejik çeviklik için işletme organizasyonunun mimarisinin ve kültürünün yeniden hazırlanması gerekmekte olduğu sonucu belirginleşmiştir. Dahası bu belirginleşmenin işletme içinde çevik kültür yapısı kurulması gerekliliği olarak daha etkin olması sağlanmalıdır. Ancak bütün bunlar yapılsa bile tek başına yeterli olmamakta çevikliğini bir yaşam tarzı, bir düşünme sistemi ve yorumlama biçimi olarak işletme kültürü içine yerleşmesi gerekmektedir. Bu çalışma bu bağlamda stratejik çeviklik kavramının gelişim seyrini etkili bir şekilde incelemektedir.
Referanslar
Akkaya, B., Kayalıdere, U. A. K., Aktaş, R., & Karğın, S. (2020). Çevik liderlik yaklaşımı ve çevik lider davranışlarını ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Journal of Business Research-Turk, 12(2), 1605–1621. https://dx.doi.org/10.20491/isarder.2020.932
Alsharah, A. M. T. (2020). Impact of strategic agility determinants and dimensions on ınstitutional performance excellence in government ınstitutions in the hashemite kingdom of jordan. International Journal of Business Administration, 11(5), 29-43. https://doi.org/10.5430/ijba.v11n5p29
Bakan, İ., Sezer, B., & Kara, C. (2017). Bilgi yönetiminin örgütsel çeviklik ve örgütsel atalet üzerindeki etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 117-138.
Basri, S., & Zorlu, K. (2020). Örgüt kültürü algısının örgütsel çeviklik üzerindeki etkisinin incelenmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20(39), 147-164.
Brannen, M. Y., & Doz, Y. (2012). Corporate languages and strategic agility: trapped in your jargon or lost in translation? California Management Review, 54(3), 77–97. https://doi.org/10.1525/cmr.2012.54.3.77
Candan, A., Çankır, B., & Seker, S. E. (2017). Organizasyonlarda çeviklik (organizational agility). YBS Ansiklopedisi, 4(3), 3-9.
Cappelli, P., & Tavis, A. (2018). HR goes agile. Spotlight series the new rules of talent management. Harvard Business Review, March, 16-21.
Çamoğlu, K., Akbakır, D., Yücalar, F., & Bayraklı, S. (2010). Bir çevik yazılım geliştirme sürecinin uyarlanması ve uygulanması. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 4(3), 57-67.
Çetinkaya, F. F., & Akkoca, Y. (2021). Stratejik liderlik ile örgütsel çeviklik arasındaki ilişkide örgütsel iletişimin aracı rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 66-84. https://doi.org/10.30798/makuiibf.790072
Denning, S. (2020). Agile devri zeki şirketler iş yapma şekillerini nasıl dönüştürüyor?. (Çev. Nalan Tümay). Okyanus Yayınları.
Dereli, T., Baykasoglu, A., Emre, S., Tanış, S., & Sevim, T. (2003, Nisan 19-20). Çeviklik, tepkisellik ve esnekliğin yeni ürün geliştirme surecine yansımaları, III. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul, 607-612.
Devor, R., Graves, R., & Mills, J. J. (1997). Agile manufacturing research: accomplishments and opportunities. IIE transactions, 29(10), 813-823. https://doi.org/10.1080/07408179708966404
Doz, Y., & Kosonen, M. (2008). The dynamics of strategic agility: nokia’s rollercoaster experience. California Management Review, 50(3), 95-118. https://doi.org/10.2307/41166447
Doz, Y., & Kosonen, M. (2017). Hızlı strateji, stratejik çeviklik değişen koşullara uyum becerisi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Drucker, P. F. (1996). Nonprofit prophet, the alliance analyst. http://www.allianceanalyst.com, 05. 01. 2021.
Goldman, S., Nagel, R., & Preiss, K. (1995). Agile competitors and virtual organizations, Van Nostrand Reinhold.
Güzel, D. (2013). İmalatçı Kobi’lerin çeviklik açısından incelenmesi: Erzurum ili örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 183-197.
Hamel, G. (2020). Önsöz. (Denning, S.). Agile devri zeki şirketler iş yapma şekillerini nasıl dönüştürüyor?. (Çev. Nalan Tümay). Okuyanus Yayınları.
Hemmati, M., Feiz, D., Jalilvand, M. R., & Kholghi, I. (2016). Development of fuzzy two-stage DEA model for competitive advantage based on RBV and strategic agility as a dynamic capability. Journal of Modelling in Management, 9(2), 208–216. http://dx.doi.org/10.1108/JM2-12- 2013-0067
Innosight, Creative Destruction Whips Through Corporate Ameica: S&P 500 Lifespans Are Shrinking,. Şubat 2012. https://www.innosight.com/wp-content/uploads/2016/08/creative-destruction-whips-through-corporate-america_final2015.pdf. Erişim Tarihi: 01.01.2022.
Işık, M. (2020). KOBİ’lerde sosyal sermayenin stratejik çevikliğe etkisi. İzmir İktisat Dergisi, 35(1), 187-200. https://doi.org/10.24988/ije.202035114
İleri, Y. Y., & Soylu, Y. (2010). Bir rekabet üstünlüğü aracı olarak çeviklik kavramı ve örgüt yapısına olası etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13(1-2), 13-28.
Kaplan, B. T. (2021). Divan şiiri lugatıyla işletmelerde strateji (sevk-ül ceyş) kavramı. Mehmet Kaplan (Edi.), Strateji yönetsel bağlam çerçevesinde güncel okumalar. (ss. 12-23). Eğitim Kitabevi.
Kaplan, M., & Kaplan, B. T. (2021). Ulusal ve uluslararası düzeyde başarılı yalın girişim uygulama ve örnekleri. Hıdıroğlu, D. (Edi.), Yalın Yönetim, Yalın Liderlik, Yalın Üretim ve Yalın Girişimcilik. (ss. 427-442). Nobel Yayınları.
Kaplan, M., & Turak Kaplan, B. (2018). Strateji okullarından çevre okulu anlamı kapsamı ve katkıları bağlamında bir değerlendirme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(77), 447–459.
Kaplan, M., Çelik, A., & Turak Kaplan, B. (2019). Özümseme kapasitesinin yenilik performansı üzerine etkisi Konya Otomotiv Yan Sanayi iş kümesi üzerine bir araştırma. 18. Uluslararası İşletmecilik Kongresi, Osmaniye.
Kidd, P. T., (1994), Agile manufacturing: Forging new frontiers. Reading, Mass: Addison Wesley.
Kumkale, İ. (2016). Organization’s tool for creating competitive advantage: Strategic agility. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 2(3), 118-124. https://dx.doi.org/10.15637//jlecon.1966
Lewis, M. W., Andriopoulos, C., & Smith, W. K. (2014). Paradoxical leadership to enable strategic agility. California Management Review, 56(3), 58-77. https://doi.org/10.1525/cmr.2014.56.3.58
Lurie, M. (2016). The five disciplines of agile organizations. Agility hackathon e-book: Compilation of Participants’ Experiences and Learnings. McKinsey&Company.
McGregor, L., & Doshi, N. (2020). Çeviklik neden sarpa sarar? Dijital dönüşüm çeviklik. Optimist Yayınları.
Öztürk, M., & Eryeşil, K. (2020). Stratejik çeviklik. Kaplan, M. (Edi.), Strateji yönetsel bağlam çerçevesinde güncel okumalar. (ss. 436-453). Eğitim Kitabevi Yayınları.
Papatya, N., & Papatya, G. (2011). Stratejik çeviklik küresel rekabetin dönüşümü-Türkiye ilaç sektörüne ilişkin değerlendirme ve bir model çalışması. Presented at the International Symposium on Globalization, Democratization, and Turkey 27-30 March 2008 (Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyum) Bildiri Kitabı Ya. No. 12, Antalya.
Reeves, M., Levin, S., & Ueda, D. (2016). The biology of corporate survival. Harvard Business Review. (Ocak-Şubat 2016).
Rigby, D. K. (2020). Çeviklik: Oyuna girmenin ve oyunda kalmanın yolu. Dijital dönüşüm çeviklik. (Çev. Taner Gezer). İstanbul: Optimist Yayınları.
Rigby, D. K., Sutherland, J., & Noble, A. (2018). Agile at scale. Harvard Business Review, 96(3), 88-96.
Roth Aleda V. (1996). Achieving strategic agility through economies of knowledge. Strategy & Leadership, 24, 2, 30-36. https://doi.org/10.1108/eb054550
Sambamurthy, V., Bharadwaj, A., & Grover, V. (2003). Shaping agility through digital options: Reconceptualizing the role of information technology in contemporary firms. MIS Quarterly, 237-263. https://doi.org/10.2307/30036530
Sharifi, H., & Zhang, Z. (1999). A methodology for achieving agility in manufacturing organisations: an introduction. International Journal of Production Economics, 62(1), 7-22. https://doi.org/10.1016/S0925-5273(98)00217-5
Sheridan, J. H., (1993), Agile manufacturing: beyond lean production. Industrial Week, 242(8), 30-40
Vagnoni, E., & Khoddami S. (2016). Designing competitivity activity model through the strategic agility approach in a turbulent environment. 18(6), 625-648. https://doi.org/10.1108/FS-03-2016-0012
Van Hoek, R. I., Harrison, A., & Christopher, M. (2001). Measuring agile capabilities in the supply chain. International Journal of Operations & Production Management, 21(1/2), 126-148. https://doi.org/10.1108/01443570110358495
Viguerie, S. P., Calder, N., & Hindo, B. (2021). Corporate longevity forecast. as s&p 500 lifespans continue to decline, fastshaping hybrid industries create new risks and opportunities. https://www.innosight.com/wp-content/uploads/2021/05/Innosight_2021-Corporate-Longevity-Forecast.pdf. Erişim Tarihi: 05.01.2022.
Vokurka, R. J., & Fliedner, G. (1998). The journey toward agility. Industrial Management & Data Systems, 98(4), 165-171. https://doi.org/10.1108/02635579810219336
Weber Y., & Tarba, S. Y. (2017). Strategic agility: A state of the art. California Management Review. 56, 3. https://doi.org/10.1525/cmr.2014.56.3.5
Yıldız, B., & Çetindaş, A. (2018). Stratejik kaynak kullanımının firma performansı üzerindeki etkisinde tedarik zinciri çevikliğinin aracı rolü. BMIJ, 6(4), 878-897. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v6i4.379
Yıldız, B., & Çetindaş, A. (2020). Tedarik zinciri entegrasyonunun firma performansı üzerindeki etkisinde tedarik zinciri esnekliği ve tedarik zinciri çevikliğinin aracı rolü. Verimlilik Dergisi, (3), 175-199.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Berna Turak Kaplan
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
