Okul öncesi dönem çocukların ritme dayalı müzik etkinlikleri aracılığıyla sosyal becerilerinin desteklenmesi


Özet Görüntüleme: 18 / PDF İndirme: 15

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.70736/ijoess.595

Anahtar Kelimeler:

Davranış düzenleme- müzik- okul öncesi dönem- ritim- sosyal beceriler

Özet

Bu araştırmanın amacı okul öncesi dönem çocukların ritme dayalı müzik etkinlikleri aracılığıyla sosyal becerilerinin desteklenmesidir. Karma yöntem kullanılan araştırmanın nicel boyutunda “yarı deneysel desen”, nitel boyutunda ise “durum çalışması” kullanılmıştır. Çalışma grubunda, deney grubunda 24 kontrol grubunda 24 olmak üzere 48 çocuk yer almıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, “Baş- Ayak Parmakları- Dizler- Omuzlar (BADO)” ve “Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 (SYDD-30)” ölçekleri kullanılmıştır. Nitel boyutunda ise araştırmacı tarafından geliştirilen “Çocuk Görüşme Soruları”, “Öğretmen Görüşme Soruları” kullanılmış “Alan Notları” kaydedilmiştir. Verilerin analiz edilmesi aşamasında, gruplar arası ön test ve son test puanları arasındaki farka, normallik varsayımlarının karşılanması durumuna göre Mann-Whitney U ve t Testi ile bakılmıştır. Deney ve kontrol grubunda yer alan çocukların ön test- son test puan farklılığına Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile bakılmıştır.  Araştırmanın nitel verileri için, sorulan sorulara çocuklar tarafından verilen yanıtların betimsel analizi yapılmıştır. Bulgular, öğretmen görüşmesi ve alan notları ile desteklenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, araştırma grubunda yer alan çocukların, ön test puanlarında anlamlı farklılık görülmezken, BADO ve SYDD-30 ölçekleri son test puanlarında anksiyete-içe dönüklük puanı dışında deney grubu lehine anlamlı farklılık görülmüştür. Ayrıca deney grubunda yer alan çocukların, sosyal becerilere yönelik sorulara verdikleri olumlu yanıtlarında artış olmuştur.

Referanslar

Akgül Barış, D. (2008). Sosyal beceri gelişiminde çocuk ve müzik. Milli Eğitim, 177, 28-35.

Aksan, M. (2019). Dalcroze öğretim yöntemi ile yapılan okul öncesi müzik eğitiminin öğrencilerin sosyal beceri gelişimine etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.

Aydoğan, S. (2012). Pofuduk tavşanla ritim alfabesini öğreniyorum. Arkadaş Yayınları.

Bağcı Çetin, B. (2021). Prososyal davranış psikoeğitim programının okul öncesi dönem 5-6 yaş çocuklarının prososyal davranışlarına, sosyal duygusal uyumuna ve yaşam doyumuna etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.

Başer, F. A. (2014). Müziğin okul öncesi dönemde çocuk gelişimine katkısı. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 271-284.

Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: Desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological Bulletin, 117(3), 497–529. https://doi.org/10.4324/9781351153683-3

Belapurkar, A. M. (2017). Music for social and emotional development of child. Scholarly Research Journal for Interdisciplinary Studies, 4(30), 32-37.

Bergman, A., & Lindgren, M. (2014). Social change through babumba and beethoven, musical educational ideals of el sistema. Svensk tidskrift för musikforskning. Swedish Journal of Music Research, 96(2), 43-58.

Bodrova, E., & Leong, D. J. (2013). Gelişimsel ilerlemeler ve hakim etkinlik: 3-4 yaş ve anasınıfı. G. Haktanır (Ed.), Zihnin araçları: Erken çocukluk eğitiminde Vygotsky Yaklaşımı (F. Şahin, Çev.) (s. 203-230). Anı Yayıncılık.

Boucher, H., Gaudette Leblanc, A., Raymond, J., & Peters, V. (2021). Musical learning as a contributing factor in the development of socio-emotional competence in children aged 4 and 5: An exploratory study in a naturalistic context. Early Child Development and Care, 191(12), 1922-1938. https://doi.org/10.1080/03004430.2020.1862819

Büyüköztürk, Ş. (2009). Veri analizi el kitabı (10. Baskı). Pegem Akademi.

Ceylan, F. (2012). Okul öncesi dönem işitme engellilerde müzik eğitimi ile çocukların gelişim özellikleri üzerine terapötik bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.

Creswell, J. W. (2021). Temel ve gelişmiş karma yöntem desenleri M. Sözbilir (Ed.), Karma yöntem araştırmalarına giriş (İ. H. Acar, Çev.) (s. 35-52). Pegem Akademi.

Çorapçı, F., Aksan, N., Arslan-Yalçın, D., & Yağmurlu, B. (2010). Okul öncesi dönemde duygusal, davranışsal ve sosyal uyum taraması: Sosyal yetkinlik ve davranış değerlendirme-30 ölçeği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 17(2), 63-74.

Demirtaş Zorbaz, S. (2019). Bebeklik dönemi gelişim alanları ve özellikleri. N. Ş. Özabacı (Ed.), Çocuk psikolojisi (s. 62-87). Nobel Yayıncılık.

Durualp, E., & Aral, N. (2010). Altı yaşındaki çocukların sosyal becerilerine oyun temelli sosyal beceri eğitiminin etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 160-172.

Gander, J. M., & Gardiner, W. H. (2004). Okul öncesi çocuk: Kişilik gelişimi ve toplumsal davranış. B. Onur (Ed), Çocuk ve ergen gelişimi (A. Dönmez, N. Çelen ve B. Onur, Çev.) (s. 60-70). İmge Yayınevi.

Grekin, J. D. (2022). An interactive ecosystem of music learning: individual learning in small group contexts in a music classroom [Yayımlanmamış doktora tezi]. Oakland University Rochester.

Gülay Ogelman, H. (2012). Okul öncesi dönemde sosyal gelişim. E. Kargı (Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim (s. 47- 88). Pegem Akademi.

Gültekin Akduman, G., Günindi, Y., & Türkoğlu, D. (2015). Okul öncesi dönem çocukların sosyal beceri düzeyleri ile davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 673-683.

Humpal, M. (1991). The Effects of an integrated early childhood music program on social interaction among children with handicaps and their typical peers. Journal of Music Therapy, 28(3), 161–177. https://doi.org/10.1093/jmt/28.3.161

Ilari, B., Helfter, S., & Huynh, T. (2020). Associations between musical participation and young children’s prosocial behaviors. Journal of Research in Music Education, 67(4) 399–412. https://doi.org/10.1177/0022429419878169

Kabataş, M. (2017). Çocuğun motor, algısal, sosyal, duygusal, bilişsel ve dil gelişimi dönemlerinde müziğin önemi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(11), 192-202.

Kandır, A., & Türkoğlu, D. (2015). MEB 2013 okul öncesi eğitim programının müzikal becerilerin gelişimi yönünden değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 339–350.

Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. Baskı). Nobel Yayıncılık.

Kim, J., Wigram, T., & Gold, C. (2009). Emotional, motivational and interpersonal responsiveness of children with autism in improvisational music therapy. Autism, 13(4), 389-409. https://doi.org/10.1177/1362361309105660

Kirschner, S., & Tomasello, M. (2010). Joint music making promotes prosocial behavior in 4-year-old children. Evolution and Human Behavior, 31(5), 354–364. http://doi.org/10.1016/j.evolhumbehav.2010.04.004

Kurt, F. (2016). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık çocuklara uygulana danslı müzik etkinliklerinin çocukların sosyal becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.

Lawhon, T., & Lawhon, D. C. (2000). Early childhood. Education Journal, 28(2), 105–110. https://doi.org/10.1023/a:1009551404906

Lee, A. (2014). Implementing character education program through music and integrated activities ın early childhood settings in Taiwan. International Journal of Music Education, 34(3), 340-351. https://doi.org/10.1177/0255761414563195

Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma raporunun yazılması. S. Turan (Ed.), Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Yüksel, Çev.) (s. 85-110). Nobel Yayıncılık.

Micha, P. (2022). Recording Preschool Children’s performances and reactions through music awakening activities. Dedica. Revısta De Educação E Humanıdades, 20, 243-261. https://doi.org/10.30827/dreh.vi20.23847

Miles, M, B., & Huberman, A. M. (2021). Analizde ilk adımlar. S. Akbaba Altun ve A. Ersoy (Ed.), Nitel veri analizi (A. Ersoy, Çev.) (s. 50-89). Pegem Yayıncılık.

Milli Eğitim Bakanlığı (2024). MEB Okul öncesi eğitim programı. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf

Milli Eğitim Bakanlığı (2024). Okul öncesi eğitim programı. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. https://tymm.meb.gov.tr/ogretim-programlari/okul-oncesi

Nicholson, J. M., Berthelsen, D., Abad, V., Williams, K., & Bradley, J. (2008). Impact of music therapy to promote positive parenting and child development. Journal of Health Psychology, 13(2), 226–238. https://doi.org/10.1177/1359105307086705

Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) (2021). Sosyal ve duygusal beceriler araştırması Türkiye ön raporu. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/07170836_No19_-_OECD_Sosyal_ve_Duygusal_Beceriler_Arastirmasi.pdf

Öziskender, G., & Güdek, B. (2013). Orff Yaklaşımı ile yapılan okul öncesi müzik eğitiminin öğrencilerin sosyal becerilerinin gelişimine etkileri. Turkish Studies, 8(3), 213-232. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.4312

Özmenteş, G., & Bilen, S. (2005). Dalcroze Eurhythmics öğretiminin müziksel beceriler, müzik dersine ilişkin tutumlar ve müzik yeteneğine ilişkin özgüven üzerindeki etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6 (10), 87-102.

Öztürk, E. (2020). Müzik eğitiminin okul öncesi çocuklarının sosyal değerler ve sosyal becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.

Patton, M. Q. (2014). Alan çalışması stratejileri ve gözlem yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (F. Zayimoğlu Öztürk ve T. Öztürk, Çev.) (s. 259-332). Pegem Akademi.

Rabinowitch, T. C., & Meltzoff, A.N. (2017) Joint rhythmic movement increases 4-year-old children’s prosocial sharing and fairness toward peers. Front. Psychol. 8:1050. https://doi/org/10.3389/fpsyg.2017.01050

Ritblatt, S., Longstreth, S., Hokoda, A., Cannon, B. N., & Weston, J. (2013). Can music enhance school-readiness socioemotional skills? Journal of Research in Childhood Education, 27(3), 257–266. https://doi.org/10.1080/02568543.2013.796333

Samancı, O., & Uçan, Z. (2017). Çocuklarda sosyal beceri eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 281-288.

Sezgin, E., & Demiriz, S. (2015). Davranış Düzenleme Becerileri Ölçme Aracı Baş-Ayak Parmakları-Dizler-Omuzlar (BADO) görevlerinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Aile ve Çocuk Eğitim Dergisi, Kış Dönemi, (7), 52-71. https://doi.org/10.17359/ACED.201571407

Sığırtmaç, A. (2002). Okulöncesi dönemde müzik eğitimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9), 30-39.

Simpson, J. (2013). The effect of music therapy on social skills training ın a preschool setting [Doktora tezi, The Florıda State Unıversity]. Proquest. https://www.proquest.com/openview/1738ebe0a86c1ea8eaa67a20aca91885/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750

Soley, G., & Spelke, E. S. (2016). Shared cultural knowledge: Effects of music on young children’s social preferences. Cognition, 148, 106-116. https://doi.org/10.1016/j.cognition.2015.09.017

Sun, M., & Seyrek, H. (1993). Okul öncesi eğitiminde müzik. Mey Müzik Eserleri Yayınları.

Şahin, B. (2014). Metodoloji. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (s. 111-132). Anı Yayıncılık.

Takahashi, H., Matsushima, K., & Kato, T. (2019). The effectiveness of dance/movement therapy interventions for autism spectrum disorder: A systematic review. American Journal of Dance Therapy, 41(4), 55-74. https://doi.org/10.1007/s10465-019-09296-5

Tezel-Şahin, F. (2006). Müzik ve hareket: Müziğin okul öncesi eğitimde kullanılması. Kök Yayıncılık.

Topaç, N. (2022). Şarkı Ağırlıklı Değerler Eğitimi Programının (ŞADEP) 5-6 yaş çocuklarının sosyal becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.

Uçan, A. (2001). Okul öncesi müzik eğitimi ve programı: Müzik öğretimi. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.

Ural, A., & Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi (2. Baskı). Detay Yayıncılık.

Ürfioğlu, A. (1989). Bebeklik ve okul öncesi dönemde müzik gelişim ve eğitimi. Ya-Pa yayınları.

Winsler, A., Ducenne, L. ve Koury, A. (2011). Singing one’s way to self-regulation: the role of early music and movement curricula and private speech. Early Education & Development, 22(2), 274–304. https://doi.org/10.1080/10409280903585739

Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.

Yun, Y., & Kim, J. (2013). The effects of the orff approach on self-expression, self-efficacy, and social skills of children in low income families in South Kore. Child Welfare, 92(4), 123-158.

İndir

Yayınlanmış

2025-06-15

Nasıl Atıf Yapılır

Bal, Özlem, & Akgün, E. (2025). Okul öncesi dönem çocukların ritme dayalı müzik etkinlikleri aracılığıyla sosyal becerilerinin desteklenmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 16(60), 614–637. https://doi.org/10.70736/ijoess.595