ORTAÖĞRETİM TARİH DERS KİTAPLARINDA COĞRAFİ UNSURLARA NASIL VE NE DÜZEYDE YER VERİLMEKTEDİR?

Özet

Mekân hem tarih için hem coğrafya öğretimi için oldukça önemlidir. Tarih ve coğrafya disiplinlerini mekândan bağımsız düşünemeyiz. Coğrafi olay ve olguların mekânsal dağılımı ve bu dağılım üzerinde etkili olan faktörler coğrafya disiplinin temel konularından birisidir. Mekânda bulunan coğrafi unsurlarda (topografik, jeolojik, klimatik, vejetatif, yer altı zenginlik kaynakları, demografik yapı, yerleşme şekilleri vb.) tarihi olayın seyrine yön vermektedir. Bu bağlamda iyi bir coğrafya okuryazarı olmak yâda başka bir ifade ile iyi derecede mekân bilgisine sahip olmak tarihi olayları daha iyi algılamak için büyük önem arz eder. Ortaöğretim 9, 10. ve 11. sınıf tarih ders kitaplarında coğrafi unsurlara yer verilme durumunu belirlemeye yönelik olarak gerçekleştirilen bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi ile gerçekleştirilmiştir. Doküman incelemesi ile elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıştır. 9.,10. ve 11. sınıf tarih ders kitaplarında coğrafi unsurlar içerisinde en fazla yer adlarına yer verilmektedir. İncelenen bu eserlere dayalı olarak, yer adlarına dayalı bir tarih öğretimi söz konusudur. Orta öğretim tarih ders kitaplarının konu içeriğine bağlı olarak kullanılan coğrafi terimlerin frekans sıklığı aralığı da değişmektedir.