SINIF İÇİ YAŞANTILARDA DEĞERLER ve DEĞERLERİN KAZANILMASINDA BİR PROBLEM: SINIF İÇİ GRUPLAŞMA

Özet

Bilindiği üzere öğrenme, bireylerde kalıcı izli davranış değişiklikleri meydana getiren bir yaşantı olarak tanımlanmaktadır. Öğrenmenin temel koşulu ise onu yaşantımızda ve davranışlarımızda sergileyebilmektir. Aksi takdirde öğrendiğimiz(-i sandığımız) bilgiler kısa süre içerisinde kaybolmaya yüz tutacaktır. Öte yandan yaşantılarımızda uygulayamadığımız bilgi, beceri ve değerleri başka bireylere aktaracak olmamız ise öğretim sürecindeki inandırıcılığımızı yok etmektedir. Dolayısıyla inanmadığımız ve yaşantımızda uygulamadığımız bir şeyi başkalarına da tam olarak öğretemeyiz. Bu doğrultuda araştırma dâhilinde sosyal bilgiler programında yer alan 20 değer içerisinden adil olma, bilimsellik, dayanışma, duyarlılık, dürüstlük, hoşgörü, saygı, sevgi, sorumluluk ve yardımseverlik değerleri ele alınmıştır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sınıf içerisinde bu değerleri kendi aralarındaki yaşantılarında gerçekleştirme durumunu tespit etmek ve bu durumun sınıf seviyelerine göre farklılık gösterip göstermediğine ilişkin çeşitli çıkarımlarda bulunmak araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Ayrıca bu amaç doğrultusunda araştırma süreci devam ederken yeni bir hedef belirlenerek sınıf içi gruplaşmanın değerlerin kazanılması üzerindeki etkisine de odaklanılmaya çalışılmıştır. Araştırma, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 1, 2, 3 ve 4. sınıf öğretmen adaylarıyla 2014 – 2015 öğretim yılı sonunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Nitel Araştırma yaklaşımı kullanılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan bir “Görüş Formu” yardımıyla ve “Görüşme” yoluyla elde edilmiştir. Araştırmada 301 sosyal bilgiler öğretmen adayına ulaşılmış ve bunlar içerisinden her sınıf düzeyinden toplamda 16 kişi ile de görüşme yapılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde Nitel Veri Analiz yaklaşımları kullanılmıştır. Bu yaklaşımlardan Betimsel Analiz görüş formundan elde edilen verilerin, İçerik Analizi ise görüşmeden elde edilen verilerin çözümlenmesinde kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının sınıf içi yaşantılarda belirtilen değerlerin yeterince yansıtılmadığını ve değerlerin yaşanılması önündeki en önemli problemin sınıf içi gruplaşmalar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.