Mücadele sporcularında SLC6A4 gen polimorfizminin (rs 5-HTTLPR) saldırganlık ile ilişkisi
Özet Görüntüleme: 223
/ 
PDF İndirme: 133
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10377634Anahtar Kelimeler:
Genetik, mücadele sporları , saldırganlık, SLC6A4, taekwondoÖzet
Bu araştırmada elit mücadele sporcularında SLC6A4 geni 5-HTTLPR polimorfizmi ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Çalışmaya yaşları 20-35 arasında değişen taekwondo (n=10), kickboks (n=10), boks (n=10) ve güreş (n=10) branşından toplam 40 erkek sporcu katılmıştır. Nicel verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu ve Saldırganlık Ölçeği Envanteri kullanılmıştır. DNA izolasyonu için tam kan örnekleri alınmış ve genotipleme analizleri gerçekleştirilmiştir. 5-HTTLPR polimorfizminde %38,8’inin (31) L aleline ve %61,3’ünün (49) S aleline sahip olduğu belirlenmiştir. 5-HTTLPR polimorfizminde en yüksek S alel dağılımı taekwondo branşında (%32,7) bulunmuştur. Sporcuların 5-HTTLPR polimorfizminde %77.5’inin L/S (31) ve %9’unun (22,5) S/S genotiplemesine sahip oldukları tespit edilmiştir. Saldırganlık ölçeği envanterine göre, güreş branşının en yüksek genel saldırganlık ortalamasına (114,60) sahip olduğu ancak branş karşılaştırmalarında saldırganlık alt boyutları (Yıkıcı, Edilgen ve Atılganlık) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı bulunmuştur (p>0,05). Uygulanan saldırganlık ölçeği envanterine ve SLC6A4 geni 5-HTTLPR polimorfizminin genetik analizine dayanarak, çalışmaya katılan mücadele sporcularının saldırganlığa eğilimli oldukları düşünülebilir.
Referanslar
Ateş, Ö., Çorak, A., Kulaksız, H., Sercan, C., Kapıcı, S., Yüksel, İ., … et al. (2017). Sağlıklı türk genç futbolcularda anksiyete ile ilişkili SLC6A4 geni promoter “s” ve “l” alellerinin saptanması. The Journal Of Neurobehavioral Sciences, 4(3), 95-98.
Brown, D. R., Wang, Y., Ward, A., Ebbeling, C. B., Fortlage, L., Puleo, E., … et al. (1995). Chronic psychological effects of exercise and exercise plus cognitive strategies. Medicine and Science in Sports and Exercise, 27(5), 765-775.
Bulgay, C., Kasakolu, A., Kazan, H. H., Mijaica, R., Zorba, E., Akman, O., … et al. (2023). Exome-wide association study of competitive performance in elite athletes. Genes, 14(3), 660.
Butovskaya, P. R., Butovskaya, M. L., Vasilyev, V. A., Lazebny, O. E., Shibalev, D. V., Veselovskaya, … et al. (2013). Molecular-genetic polymorphisms of dopamine, serotonin and androgenic systems as molecular markers of success in judo wrestling sportsmen. Journal of Bioanalysis and Biomedicine, 5(S3), 2-6.
Carlström, E. L., Saetre, P., Rosengren, A., Thygesen, J. H., Djurovic, S., Melle, I., … et al. (2012). Association between a genetic variant in the serotonin transporter gene (SLC6A4) and suicidal behavior in patients with schizophrenia. Behavioral and Brain Functions, 8(1),1-8.
Ceylan, L., & Eliöz, M. (2022). Sporcularda SLC6A4 geni ve saldırganlık. Gazi Kitapevi.
Çam, F. S., Çolakoğlu, M., Tok, S., Tok, İ., Kutlu, N., & Berdeli, A. (2010). Personality traits and DRD4, DAT1,5-HT2A gene polymorphisms in risky and non risky sports participation. Turkiye Klinikleri, 30(5), 1459-64.
Çelik, F. H., & Hocaoğlu, Ç. (2016). Major depresif bozukluk tanımı, etyolojisi ve epidemiyolojisi: bir gözden geçirme. Journal of Contemporary Medicine, 6(1), 51-66.
Demir, P., & Çelebi, M. (2019). Spor bilimleri fakültesinde eğitim gören mücadele sporcularının zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies, 5(2), 188-199.
Dervent, F., Arslanoğlu, E., & Şenel, Ö. (2010). Lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ve sportif aktivitelere katılımla ilişkisi (İstanbul ili örneği). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 521-533.
Eken, B. F., Akpınaroğlu, C., Arslan, K. S., Sercan, C., & Ulucan, K. (2018). Genlerin sporda psikolojik faktörlerle ilişkisi. The Journal Of Neurobehavioral Sciences, 5(1), 56-61.
Eken, B. F., Polat, T., Aslan, B. T., Ulucan, K., Doğan, C. S., & Oktay Ş. (2021). Futbolcularda SLC6A4 promotör polimorfizminin dağılımı. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 12(3), 212-22.
Erdal, E. M., Herken, H., Barlas, Ö., & Erdal, N. (2000). Serotonin transporter gen polimorfizmi. Klinik Psikiyatri, (3), 192-196.
Erdoğdu, M., Koçyiğit, M., Kayışoğlu, N. B., & Yılmaz, B. (2018). Futbol ve futsal branşlarında spor yapan genç kadınların saldırganlık yaklaşımları. International Journal of Cultural and Social Studies, 4(3), 1-14.
Ersoy, A., Tazegül, Ü., & Sancaklı, H. (2012). Güreşçilerin saldırganlık düzeylerinin sosyo-demografik açıdan incelenmesi (Ankara Örneği). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 385-397.
Filonzi, L., Franchini, N., Vaghi, M., Chiesa, S., & Marzano, N. F. (2015). The potential role of myostatin and neurotransmission genes in elite sport performances. Journal of Biosciences, (40), 531-537.
Fox E., Ridgewell, A., & Ashwin, C. (2009). Looking on the bright side: biased attention and the human serotonin transporter gene. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 276(1663), 1747-1751.
Gerra, G., Garofano, L., Castaldini, L., Rovetto, F., Zaimovic, A., Moi, … et al. (2005). Serotonin transporter promoter polymorphism genotype is associated with temperament, personality traits and illegal drugs use among adolescents. Journal of Neural Transmission, (112), 1397–1410.
Golby, J., & Sheard, M. (2006). The relationship between genotype and positive psychological development in national-level swimmers. European Psychologist, 11(2),143-148.
Gronek, P., Wieliński, D., & Gronek, J. (2015). Genetic and non-genetic determinants of aggression in combat sports. Open Life Sciences, 10(1), 7-18.
Güvendi, B., & Türksoy-Işım, A. (2019). Moral disengagement and aggression in fight sport athletes. Journal of Education and Training Studies,7(7), 118-123.
Heils, A., Teufel, A., Petri, S., Stöber, G., Riederer, P., Bengel, D., … et al. (1996). Allelic variation of human serotonin transporter gene expression. Journal of Neurochemistry, 66(6), 2621-2624.
Hernandez, J., & Anderson, K .B. (2015). Internal combat sports training and the reduction of hostility and aggression in combat sports students. Psi Chi Journal of Psychological Research, 20(3),169-176.
Josephs, R, A., Telch, M. J., Hixon, G., Evans, J. J., Lee, H., Knopik, V. S., … et al. (2013). Genetic and hormonal sensitivity to threat: testing a serotonin transporter genotype×testosterone interaction. Psychoneuroendocrinology, 37(6),752–761.
Lesch, K. P., & Mössner, R. (1998). Genetically driven variation in serotonin uptake: is there a link to affective spectrum, neurodevelopmental, and neurodegenerative disorders?. Biological Psychiatry, 44(3),179-192.
Lesch, K. P., Bengel, D., Heils, A., Sabol, S. Z., Greenberg, B. D., Petri, S., … et al. (1996). Association of anxiety-related traits with a polymorphism in the serotonin transporter gene regulatory region. Science, 274(5292), 1527-1531.
Levinson, D. F. (2006). The genetics of depression: a review. Biol Psychiatry, 60(2), 84-92.
Madden, M. E. (1990). Attributions of control and vulnerability at the beginning and end of a karate course. Perceptual and Motor Skills, 70(3), 787-794.
Özerkan, K. N. (2004). Spor psikolojisine giriş. Nobel Yayınları.
Petito, A., Altamura, M., Luso, S., Padalino, F. A., Sessa, F., D’Andrea, G., … et al. (2016). The relationship between personality traits,the 5htt polymorphisms, and the occurrence of anxiety and depressive symptoms in elite athletes. Plos One, 11(6), 1-13.
Ramamoorthy, S., Bauman, A. L., Moore, K. R., Han, H., Yang-Feng, T., Chang, A. S., … et al. (1993). Antidepressant and cocaine sensitive human serotonin transporter: molecular cloning, expression, and chromosomal localization. Proceedings of the National Academy of Sciences, 90(6), 2542-2546.
Sanhueza, J. A., Zambrano, T., Bahamondes-Avila, C., & Salazar, L.A. (2016). Association of anxiety-related polymorphisms with sports performance in chilean long distance triathletes: a pilot study. Journal of Sports Science and Medicine, 15(4),554-561.
Saunders, C. J., Milander, L., Hew-Butler, T., Xenophontos, S. L., Cariolou, M. A., Anastassiades, L. C., … et al. (2006). Dipsogenic genes associated with weight changes during ironman triathlons. Human Molecular Genetics, 15(20), 2980-2987.
Sysoeva, O. V., Maluchenko, N. V., Timofeeva, M. A., Portnova, G. V., Kulikova, M. A., Tonevitsky, A. G., … et al. (2009). Agression and 5HTT polymorphism in females: study of synchronized swimming and control groups. International Journal of Psychophysiology, 72(2),173-178.
Tamam, L., & Zeren, T. (2002). Depresyonda serotonerjik düzenekler. Klinik Psikiyatri, 5(4),11-18.
Tekin, A., Tekin, G., & Eliöz, M. (2011). Kick-Boksörlerin çeşitli değişkenlere göre öfke ve saldırganlık düzeylerinin araştırılması. Türkiye Kickboks Federasyonu Spor Bilimleri Dergisi, 4(1),34-48.
Trushkin, E. V., Timofeeva, M. A., Sysoeva, O. V., Davydov, Y. I., Knicker, A., Struder, H., … et al. (2011). Association of SLC6A4 Gene 5-HTTLPR polymorphism with parameters of simple and complex reaction times and critical flicker frequency threshold in athletes during exhaustive exercise. Sports Medicine, (150), 471-474.
Tutkun, E., Güner, B. Ç., Ağaoğlu, S. A., & Soslu, R. (2010). Takım sporları ve bireysel sporlar yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 1(1), 23-29.
Ulucan, K., Sercan, C., & Bıyıklı, T. (2015). Distribution of angiotensin-1 converting enzyme insertion/deletion and α-actinin-3 codon 577 polymorphisms in turkish male soccer players. Genetics and epiGenetics, (7), 1-4.
Ulucan, K., Topal, E. S., Aksulu, B. K., Yaman, B., Çiftci, İ. C., & Bıyıklı, T. (2015). Atletik performans, genetik ve gen dopingi. İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Tıp Dergisi, 7(2), 58-62.
Ulucan, K., Yalçın, S., Akbaş, B., Uyumaz, F., & Konuk, M. (2014). Analysis of solute carrier family 6 member 4 gene promoter polymorphism in young turkish basketball players. The Journal Of Neurobehavıoral Sciences (1), 37-40.
Weinberg, R. S., & Gould, D. (2015). Spor ve egzersiz psikolojisinin temelleri. Nobel Akademik Yayıncılık.
Yiğit, S., Polat, T., Doğan, C. S., Tunalı, S., Ekmekci, R., & Ulucan, K. (2020). Determination of SLC6A4 promoter L/S polymorphism in professional volleyball players and comparison of the literature. The Journal of Neurobehavioral Sciences, 7(2), 66.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
