Sportif başarıya hasret ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Özet Görüntüleme: 324
/ 
PDF İndirme: 200
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7969715Anahtar Kelimeler:
Ölçek geliştirme, sportif başarı, taraftarÖzet
Bu çalışmanın amacı, taraftarların takımlarının uzun süre şampiyon olamama durumundan nasıl etkilendiklerini, şampiyonluğa olan özlemlerini, düşüncelerini inceleyerek, tuttukları takımların uzun yıllardır başarıya hasret kalmasının sebeplerini belirlemek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışma nicel araştırma yöntemlerine uygun olarak kesitsel tarama deseninde gerçekleştirilmiştir. Uzman önerileri ile son şekli verilen 36 maddelik taslak ölçek, pilot çalışma için 37 yıldır şampiyonluk elde edemeyen Trabzonspor kulübünün taraftarları arasından tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen toplam 116 bireye uygulanmıştır. Ön çalışma neticesinde elde edilen verilerin analizinde madde-toplam madde korelasyonu, madde analizi, test tekrar test tekniği, açıklayıcı faktör analizi ve güvenirlik analizlerinden yararlanılmıştır. İstatistiksel analizleri neticesinde, 17 madde ve dört alt boyuttan oluşan sportif başarıya hasret ölçeği (SBHÖ) 201 bireyden oluşan büyük örneklem grubuna uygulanmış ve doğrulayıcı faktör analizi ile son halini almıştır. Bu bulgulara dayalı olarak, SBHÖ’nün taraftarların takımlarının uzun süre şampiyon olamama durumundan nasıl etkilendiklerini, şampiyonluğa olan özlemlerini, düşüncelerini inceleyerek, Türkiye’deki spor kulüplerinin uzun yıllardır başarıya hasret kalmasının sebeplerini belirlemede kullanılmaya elverişli, geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Açak, M., & Karademir, T. (2019). Spor kulübüne güven ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(1), 54-66.
Akgeyik, T. (2018). Futbolda başarıyı etkileyen faktörler, (Türkiye süper lig takımları üzerine ampirik bir araştırma). HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 7(18), 396-413.
Akyüz, H. E. (2018). Yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi: Uygulamalı bir çalışma. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(2), 186-198.
Armstrong, G., & Young, M. (1999). Fanatical football chants: creating and controlling the carnival. Culture, Sport Society, 2(3), 173-211.
Bauer, H. H., Stokburger-Sauer, N. E., & Exler, S. (2008). Brand image and fan loyalty in professional team sport: A refined model and empirical assessment. Journal of Sport Management, 22(2), 205- 226.
Bozyiğit, E., & Doğan, F. (2018). Examination of the psychological commitment to team of the students of Faculty of Sports Sciences. Journal of Human Sciences, 15(4), 2159-2167.
Bozgeyikli, H., Taşğın, Ö., & Eroğlu S. E. (2018). Taraftar psikolojik bağlılık ölçeği türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 481-497.
Brown, R., Condor, S., Mathews, A., Wade, G., & Williams, J. (1986). Explaining intergroup differentiation in an industrial organization, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 59(4), 273-286.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Pegem Yayıncılık.
Cameron, J. E. (2004). A three-factor model of social identity, Self and Identity, 3(3), 239-262.
Crocker, L., & Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory, Rinehart and Winston.
Çetin, C. (2014). Spor iletişimi. Nobel yayınevi.
Çelik, F. (2022). Taraftarların sosyal medyada takımlarını takip etme motivasyonlarının kullanımlar ve doyumlar teorisi bağlamında incelenmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması. İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 2(1), 72-93.
Demirtaş, H. A. (2003). Sosyal kimlik kuramı, temel kavram ve varsayımlar. İletişim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 123-144.
Doğan, R. N. & Yılmaz, V. (2017). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik niyetlerinin betimlenmesine yönelik bir yapısal eşitlik modeli önerisi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 655-675.
Dwyer, B., Greenhalgh, G. P., & Lecrom, C. W. (2015). Exploring fan behavior: Developing a scale to measure sport efangelism. Journal of Sport Management, (29), 642–656.
Erdoğan, A., & Şirin, E. F. (2021). Spor takımına duygusal bağlılık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 192-207.
Eskiler, E., Sarı, İ., & Soyer, F. (2011). Takıma psikolojik bağlılık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1428-1440.
Guilford, J.P (1954). Psychometric methods. Mcgraw Hill.
Gülle, M. (2018). Sporda karşıt görüşe saygı ve öz denetim ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(29), 262-279.
Günay, N., & Tiryaki, Ş. (2003). Spor taraftarı özdeşleşme ölçeğinin (stöö) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 14-26.
Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
Cnntürk. (2022, Mayıs, 01). Trabzonspor 38 yıl sonra şampiyon oldu. https://www.cnnturk.com/spor/futbol/trabzonspor-kac-sampiyonlugu-var-iste-trabzonsporun-sampiyonluk-sayisi
Dünya. (2022, Mayıs, 01). Liverpool 30 yıl sonra şampiyon oldu. https://www.dunya.com/spor/liverpool-30-yil-sonra-sampiyon-oldu-haberi-473624.
Maçkolik. (2022, Mayıs, 01). Schalke 04. https://www.mackolik.com/takim/schalke-04/kupalar/cz4a6wmzx2obyisadhgaccx7b
Dünya. (2022, Mayıs, 01). Küresel yatırımcıların futbola duygusal ilgili. https://www.dunya.com/ekonomi/kuresel-yatirimcilarin-futbola-duygusal-ilgisi-haberi-397294
Jung, C. W. (2012). The influence of professional sports team’s corporate social responsibility (csr) on team image, team identification, and team loyalty [Dissertation, Thomas University].
Kafkas, M. E., Çoban, B., & Kafkas, Ş. A. (2012). Taraftar motivasyon ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 34-42.
Kim, M. S., & James, J. (2016). The theory of planned behaviour and intention of purchase sport team licensed merchandise. Sport, Business and Management: An International Journal, 6(2), 228-243.
Kusan, M., & Sabah, S. (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlıklı olma kültürüne yönelik durumlarının incelenmesi, Duvar Kitapevi.
Kusan, M., Öztürk, O., Gençgör, İ., & Ermiş, A. (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fair play davranışları sergileme ve sporcu kimliklerinin incelenmesi. Gazi Kitapevi.
Mahony, D. F., Madrigal, R., & Howard, D. (2000), Using the psychological commitment to team (PCT) scale to segment sport consumers based on loyalty. Sport Marketing Quarterly, 9(1), 15-25.
Matsuoka, H. (2001). Multidimensionality of fans’ psychological commitment tos port teams: Development of scale [Unpublished doctoral thesis, The Ohio State University].
Reyhan, S., Müniroğlu, R. S., & Yetim, A. A. (2020). Taraftarların futbolda şiddetin kaynağına ilişkin görüşleri: Ölçek geliştirme çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 213-224.
Özdamar, K. (2016). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi, Nisan Kitapevi.
Özsoy, A., & Karlı, Ü. (2022). Spor taraftarı aşk ve nefret ölçeği ile spor takımı lisanslı ürün satın alma niyeti ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 42-57.
Saatçioğlu, C., & Çakmak, U. D. (2019). Avrupa ve Türkiye’de futbol ekonomisi: karşılaştırmalı bir inceleme. Sakarya İktisat Dergisi, 8(4), 331-350.
Shuv-Ami, A., Alon, A. T., Loureiro, S. M. C., & Kaufmann, H. R. (2020). A new love–hate scale for sports fans. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, 21(3), 543-560.
Taşmektepligil, M. Y., Çankaya, S., & Tunç, T. (2015). Futbol taraftarı fanatiklik ölçeği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 6(1), 41-49.
Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. (2004). High self‐control predicts good adjustment, less pathology, better grades, and interpersonal success. Journal of Personality, 72(2), 271-324.
Tavşancıl, E. (2002), Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi, Nobel Yayıncılık.
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi, Nobel Yayınevi.
Thibiti, A. Y. (2004). A scale develepment for sport fan motivation [Unpublished doctoral dissertation, Florida State University]. College of Education.
Turkay, H. (2019). Sporda sosyal kimlik. Gece Kitaplığı.
Tunç, T., Karakaş, F., Çankaya, S., Taşmektepligil, M. Y. (2016). Futbol taraftarı fanatizm ölçeğine göre polis adaylarının tutumları. Türk Spor ve Egzersiz Dergisi, 18(2), 123-127.
Türksoy, A., Çiçek, M., & Bayansalduz, M. (2003). Üç büyük kulüp futbol taraftarının sosyal kimlikleri ve şiddete bakış açıları. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 94 – 99.
Wann, D. L, & Branscombe, N. R. (1993). Sports fan: Measuring degree of identification with their team. İnternational Journal of Sport Psychology, 24(1), 1-17.
Yalçın, Z. B., & Kutluca, A. Y. (2023). Okul öncesi eğitime yönelik teknolojik pedagojik alan bilgisi (tpab) ölçeğinin geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-27.
Veneziano, L., & Hooper J. (1997). A method for quantifying content validity of health-related questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21(1), 67-70.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
