Rekreasyonel spor okulu antrenörlerinin liderlik davranışlarının gençlerin spora bağlılık durumuna etkisi
Özet Görüntüleme: 262 / PDF İndirme: 182
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10033688Anahtar Kelimeler:
Rekreasyonel spor, spora bağlılık, sporda liderlik, spor okullarıÖzet
Araştırmanın amacı rekreasyonel spor okulu antrenörlerinin liderlik davranışlarının gençlerin spora bağlılık durumuna etkisinin araştırılmasıdır. Araştırmanın örneklemini Niğde ve İstanbul illerinde rekreasyonel spor faaliyetleri kapsamında spor okullarında eğitim alan 93 kadın, 84 erkek toplam 177 birey oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında model olarak tarama ve ilişkisel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında içerisinde üç bölümün yer aldığı bir ölçekten faydalanılmıştır. Birinci bölümün demografik maddelerden oluşurken, ikinci bölüm "Spor İçin Liderlik Ölçeği" sorularından oluşturulmuştur. Üçüncü bölüm kapsamında ise "Spora Bağlılık Ölçeği" yer almıştır. Verilerin analiz etmek için SPSS 24 programından yararlanılmıştır. Demografik verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerden, ilişkisel analizlerde ise çoklu regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda açıklayıcı ve ödüllendirici davranışın katılımcıların spora bağlılık durumları üzerinde anlamlı bir pozitif etkisinin olduğu (b=0,33, p<0,001) bulunmuştur. Eğitici ve destekleyici davranış ile demokratik davranışın istatistiksel açıdan anlamlı bir etkiye sahip olmadığı (p>0,001) görülmüştür. Bu sonuçlara bakıldığında rekreasyonel spor okulları antrenörlerinin genç katılımcıların spora bağlılık düzeylerini artırmak adına açıklayıcı ve ödüllendirici davranışı benimsemeleri önerilmektedir.
Referanslar
Ayyıldız Durhan, T., Kayhalak, F., Kurtipek, S., & Yenel, F. (2022). Rekreasyonel liderlik davranışı ölçeğinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 27(2), 127-142. https://doi.org/10.53434/gbesbd.1082314
Axelsen, M. (2009). The power of leisure: I was an anoexic; I’m now a healthy triathlet. Lesiure Sciences, 31(4), 330–346. https://doi.org/10.1080/01490400902988283
Bandura, C. T., & Kavussanu, M. (2018). Authentic leadership in sport: Its relationship with athletes’ enjoyment and commitment and the mediating role of autonomy and trust. International Journal of Sports Science & Coaching, 13(6), 1–10. https://doi.org/10.1177/1747954118768242
Bass, B. M., & Stodgill R. M. (1990). Bass & stogdilbl's handbook of leadership: Theory, research, and managerial applications. Free Press.
Birol, S. Ş., Aydın, E., & Karaküçük, S. (2018). Gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü çalışanlarının kent merkezlerinde halka sunulan sportif rekreasyon tesis ve hizmetlerin belirlenmesine ilişkin görüş ve öneriler. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 251-267.
Bum, C. H. (2018). Relatıonshıps between self-leadershıp, commıtment to exercıse, and exercıse adherence among sport partıcıp. Socıal Behavıor and Personalıty, 46(12), 1983–1996. https://doi.org/10.2224/sbp.7371
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
Chelladurai, P., & Saleh, S. D. (1980). Dimensions of leader behavior in sports: development a leadership scale, Journal of Sport Psychology, 2(1), 34-45. https://doi.org/10.1123/jsp.2.1.34
Dalay, Y, Taşkın, C., & Gür, E. (2018). Akademik personelin rekreasyonel faaliyetlere katılımlarını engelleyen faktörlerin belirlenmesi (Batman Üniversitesi örneği). Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(84), 203-212.
Dalleck, L., & Kravitz, L. (2002). The history of fitness [Electronic version]. IDEA Health and Fitness Source, 20(2), 26–33.
Edington, C. R., Hudson, S. D., Scholl. K. G., & Lauzon, L. (2011). Leadership for recration, parks and leisure service. Sagamore Publishing LLC.
Guillen, F., & Martınez Alvarado, J. R. (2014). The sport engagement scale: An adaptation of the utrecht work engagement scale (UWES) for the sports environment. Universitas Psychologica, 13(3), 975-984.
Gül, O., Soygüden, A., & Karagöz, Y. (2020). Okul sporları değerlendirme ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (46), 306-321. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/57607/599457
Güral, Ş., & Karaküçük, S. (2016). Boş zaman tarihi: Rekreasyon bilimi. Gazi Kitap Evi.
Güngörmüş, H. A., Gürbüz, B., & Yenel, F. (2008). Spor için liderlik ölçeği'nin sporcuların antrenörün davranışlarını algılaması versiyonunun psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), 16-22.
Güngörmüş, H. A., Yenel, F., & Gürbüz, B. (2014). Bireyleri rekreasyonel egzersize güdüleyen faktörlerin belirlenmesi: Demografik farklılıklar. International Journal of Human Sciences, 11(1), 373-386.
Gökbaraz, N., Bozyiğit, E., & Gökçe, H. (2021). Spor bilimleri öğrencilerinin liderlik davranışlarına ilişkin özalgıları ile yaratıcı kişilik özellikleri arasındaki ilişki. Avrasya Spor Bilimleri Araştırmaları, 6(1), 77-88.
Gökçe, H. (2008). Serbest zaman doyumunun yaşam doyumu ve sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. (Yayın No. 248410) [Yüksek Lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Jensen, C., & Naylor, J. (2000). Opportunities in recreation and leisure careers. VGM Career Books.
Karaküçük, S., & Yetim, A. (1996). Rekreasyon etkinliklerinde liderlik ve fonksiyonları. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 64-76.
Kayhan, R., Bardakçı, S., & Caz, Ç. (2020). Spora bağlılık ölçeği’ni Türkçe’ye uyarlama çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2905-2922. https://doi.org/10.15869/itobiad.676854
Kelecek, S. ve Göktürk, E. (2017). Kadın futbolcularda sporcu bağlılığının, sporcu tükenmişliğini belirlemedeki rolü. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(2), 162-173.
Kılbaş, S. (2010). Rekreasyon boş zamanı değerlendirme. (4nd ed.). Gazi Kitabevi.
Koçel, T. (2001). İşletme yöneticiliği (8. Baskı). Beta Yayınevi.
Kozak, M. A., Aydın, Ç., & Aydın, Ç. (2017). Rekreasyon faaliyetlerine katılan kişilerin (rekreasyonistlerin) örtük liderlik algıları. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(2), 227–243. https://doi.org/10.17123/atad.362528
Kraus, R. G. (1985). Recration Program Plannig Today. Foresman and Company.
Lonsdale, C., Hodge, K., & Jackson, S.A. (2007). Athlete engagement: II. Development and initial validation of the athlete engagement questionnaire. The International Journal of Sport Psychology, 38(4), 471-492. https://doi.org/10.1037/t50268-000
Lower, L. M., Turner, B. A., & Petersen, J. C. (2013). A comparative analysis of perceived benefits of participation between recreational sport programs. Recreational Sports Journal, 37(1), 66-83. https://doi.org/10.1123/rsj.37.1.66
O’Neil, L., & Hodge, K. (2019). Commitment in sport: the role of coaching style and autonomous versus controlled motivation. Journal of Applied Sport Psychology, 32(6), 607-617. https://doi.org/10.1080/10413200.2019.1581302
Özbey, S., & Çelebi, M. (2006). Rekreasyon: Spor bilimlerine giriş. Spor Yayınevi.
Rhodes, R. E., & Dean, R. N. (2009) Understanding physical inactivity: Prediction of four sedentary leisure behaviors. Leisure Sciences, 31(2): 124-135. https://doi.org/10.1080/01490400802685948
Roasoft. (2023). Örneklem boyutu hesaplayıcı. http://www.raosoft.com/samplesize.html
RPAY (Recration and Parks Association of the Yukon). (2015). Yukon Community Recreation Leaders Guide. Yukon: Yukon Goverment.
Rusbasan, D., Collisson, B., & Ham, E. (2021). Toxic coaching of collegiate student-athletes: burnout mediates the relation between school/sport conflict and commitment. Journal of Issues in Intercollegiate Athletics, (14), 365-386.
Sabırlı, T. N., & Yetim, A. A. (2019). Examination of the satisfaction levels of consumers benefiting from recreational sports services offered by municipalities according to their gender and duration of participation in activities. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism, Recreation and Sport Sciences, 1(2), 27-39.
Saybani, H., Yusof, A., Soon, C., Hassan, A., & Zordoshtion, S. (2013). Athletes’ Satisfaction as Mediator of Transformational Leadership Behaviors of Coaches and Football Players’ Sport Commitment Relationship. World Applied Sciences Journal, 21(10), 1475-1483.
Saybani, H.R., Yusof, A., Soon, C., & Hassan, A. (2015). Transformational leadership and sport commitment: A study of Iranian high schools’ football teams. Pertanika Journal of Social Sciences & Humanities, 23(4), 781 – 792.
Schlesinger, T., & Nagel, S. (2015). Does context matter? Analysing structural and individual factors of member commitment in sport clubs. European Journal for Sport and Society, 12(1), 53-77. https://doi.org/10.1080/16138171.2015.11687956
Sevil, T. (2012). Boş zaman ve rekreasyon: Kavram ve özellikler: Boş zaman ve rekreasyon yönetimi. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Siyahtaş, A., Tükenmez, A., Avcı, S., Yalçınkaya, B., & Çavuşoğlu, S. B. (2020). Bireysel ve takım sporu yapan sporcuların spor bağlılık düzeylerinin incelenmesi. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(34), 1310-1317.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Allyn and Bacon.
Torkildsen, G. (2005). Leisure and recreation management. (5nd ed.). Routledge.
Ulukan, M. (2005). Futbolcuların performans ve kulübe bağlılıklarında antrenörlerin liderlik özelliklerinin rolü. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), 37-44.
Weiss, M.R., Kimmel, L.A., & Smith, A.L. (2001). Determinants of sport commitment among junior tennis players: Enjoyment as a mediating variable. Pediatric Exercise Science, 13(2), 131-144. https://doi.org/10.1123/pes.13.2.131
Wheatlesy D., & Bickerton C. (2017). Subjective well-being and engagement in arts, culture and sport. Journal of Cultural Economics, (41), 23-45.
Yalçın, Y. (2021). Spor bilimlerinde araştırma ve değerlendirmeler-II. Ö. Karataş, & E. Ö. Karataş, (Eds.), Atletizmde antrenör-sporcu ilişkisinin spora bağlılık düzeyi üzerindeki etkisinde antrenör cinsiyetinin rolü (s. 191-206), Gece Kitaplığı.
Zorba, E., & Bakır, M. (2004). Sporda sosyal alanlar seçme konular 1. F. Ramazanoğlu, (Ed.), Serbest zaman kavram (s. 106-108), Bıçaklar Kitabevi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.