8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AİLE İLİŞKİLERİ VE ÜSTBİLİŞ BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Özet

Bilişsel süreci kontrol edebilen, düzenleyebilen ve değerlendirebilen faaliyet, üstbiliş olarak ifade edilmektedir. "bilmeyi bilme", "bilişe ilişkin biliş" veya "düşünmeyi düşünme" gibi deyimler de üstbiliş için kullanılmaktadır. Öğrenmede veya problem çözmede hangi stratejileri ne zaman ve nasıl kullanacağımız da bu kavramla ilişkilidir. Eğitim alanındaki gelişmelerle koşut olarak üstbiliş kavramı büyük bir önem kazanmıştır. Öğrencilerin aile ilişkileri ile üstbiliş seviyeleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi de merak konusudur. Bu araştırmada, 8. sınıf öğrencilerinin aile ilişkileri ile üstbiliş becerileri arasındaki ilişkiler ele alınmıştır. Araştırma tarama modelinde ilişkisel desene göre tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki bir il merkezinde kolayda örneklemi yöntemi ile belirlenen üç ortaokuldaki toplam 180 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veriler, “Aile İlişkileri Ölçeği” ve “Yürütücü Biliş Becerileri Ölçeği” ile toplanmıştır. Analiz sürecinde ikili ve çoklu karşılaştırmalar yapılmış, veri dağılımına uygun istatistiki teknikler kullanılmıştır. Bulgular öğrencilerde engelleyici aile algısı ile üstbiliş puanları arasında -37,6 düzeyinde anlamlı negatif korelasyon olduğunu buna karşılık, aile desteği algısı ile çocukların üstbiliş puanları arasında 24,4 düzeyinde anlamlı pozitif korelasyon olduğunu göstermiştir. Araştırma sonuçları ilgili literatür temelinde tartışılmış ve bulgulara dayalı bazı öneriler geliştirilmiştir.