TOPLUMDA EĞİTİM BUNALIMININ GRAMSCI'DEN OKUNMASI: BİÇİMBİLİMSEL ÇÖZÜMLEME

Özet

Makale, sanatın öznelliği ile bilimin nesnelliğini, sırasıyla, edebiyat ve toplumbilim alanlarının karşıtlığından kurulu çalışma pratiğiyle aşmayı amaçlamaktadır. Doğal kurulumunda karşıtlık, edebi eser ve toplumbilim teorisi tarafından sağlanabilmektedir. Makalede ise, karşıtlığın derinleştirilmesi adına ve doğal kurulumun tersine, anlatım toplumbilimden, teori edebiyattan alınmaktadır. Böylece edebiyat malzemesinin edebi esere dayalı sınırlarının genişletilmesi ve toplumbilimdeki felsefi mizaca dayalı betimleme farkının giderilmesi hedeflenmektedir. Çalışmada toplumbilimdeki anlatım, hegemonya kavramı üzerinden Gramsci'nin Hapishane Notları'nın okunmasıyla toplumda eğitim bunalımı tasvirinin elde edilmesidir. İlgili anlatım, makalede, edebiyat alanından devşirilen, Goethe'nin Bitkilerin Başkalaşımı Üzerine ve Propp'un Masalların Biçimbilimi çalışmalarına dayalı biçimbilimsel yöntemle işlevlerine ayrılmaktadır. Morfolojik yönteme göre işlevler, odak noktasındaki canlı veya cansız varlığın değişmeyen, zorunlu, kalıcı değerlerini vermektedir. İşlevlerin dışında kalan alan ise; değişken, tesadüfi, geçici değer olarak soyutlanabilir konumdadır. Makalenin odağındaki anlatım, öncelikle, hegemonya kavramının farklı kullanım düzeyleriyle toplumsal eğitim alanına taşınmasına imkan veren yöntem aracıyla ilişkilendirilmektedir. Ardından aşama aşamada irdelenen bunalım anlatımı, eğitimin başatlığındaki hegemonyanın kullanım düzeyleri üzerinden Gramsci'nin notlarının okunmasıyla kurulmaktadır. Yöntemin anlatıma uygulanmasıyla da, eldeki eğitim bunalımı tasviri basitleştirilerek, işlevlerin sembolik dizilimiyle soyutlanmaktadır. Tespit edilen işlevler, ilerideki araştırmalarda tarihsel kanıta ulaşmak için kullanılması mümkün anahtarı vermektedir. Anahtar imgesinde dizili işlevler, uzun döneme yayılan toplumda eğitim bunalımı formülünü, geniş kapsamlı toplumsal değişim ve mücadeleye dayandırmaktadır. Böylece makalede, hegemonya kavramı kullanımının toplumsal eğitim düzeyine kadar taşıyan bakış açısına erişilmektedir.