Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimlerinin belirlenmesi ve kişilik özellikleri ile ilişkilerinin incelenmesi
Özet Görüntüleme: 281
/ 
PDF İndirme: 157
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10886972Anahtar Kelimeler:
Spor, Öğrenci, Kişilik, Liderlik YönelimiÖzet
Bu çalışmanın amacı spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimlerinin bazı parametrelere göre araştırılması ve kişilik özellikleri ile ilişkilerinin belirlenmesidir. Çalışma yaşları 18-30 yaş arasında değişen Spor Bilimleri Fakültesinde okuyan öğrencilerden bir grubu (n=362) kapsamaktadır. Çalışmada ölçüm aracı olarak Liderlik Yönelimleri ve Beş Büyük Kişilik Özellikleri anketleri kullanılmıştır. İstatistiksel işlemlerde t- test, tek yönlü varyans analizi ve LSD testleri kullanılmıştır. Liderlik ölçeği alt boyutlu olan insana yönelik liderlik birbirine benzer iken, yapısal liderlik, dönüşümsel liderlik ve karizmatik liderlik alt boyutlarında cinsiyete göre anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Cinsiyete göre beş büyük kişilik özelliklerinde dışa dönüklük ve duygusal denge alt boyutlarında anlamlı farklılık göstermezken, uyumluluk, sorumluluk ve zekâ/hayal özelliği içeren boyutlarda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Spor yaşı değişkenine göre liderlik yönelimleri tüm alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. İnsana yönelik, yapıya yönelik, dönüşümsel liderlik ve karizmatik liderlik yönelimlerinin duygusal dengesizlik ile negatif yönde anlamlı ilişkisi bulunmuştur. Spor fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri cinsiyete göre, yarışmacı olma durumuna ve spor yaşına göre değiştiği, buna karşılık okudukları bölüme göre değişmediği sonucuna varılmıştır. Spor fakültesi öğrencilerinin liderlik özellikleri ve olumlu kişilik özelliklerinin daha iyi olması için yarışmalara aktif katılım düzeylerinin artırılması yanında onların yaptıkları spora daha erken yaşlarda başlamaları önerilir.
Referanslar
Adams, D., & Semaadderi, P. (2018). Student leadership and development: A panoramic view of trends and possibilities, International Online Journal of Educational Leadership, 2(2), 1-3, https://www.researchgate.net/publication/330600506
Adams, D., Kamarudin, F., & Tan, M.H.J. (2018). Student Leadership: Development and effectiveness. in d. Adams (ed.), Mastering theories of educational leadership and management. Kuala Lumpur: University of Malaya Press
Altınışık, Ü., & Çelik, A. (2022). Investigation of the relationship between leadership orientations and emotional intelligence levels of faculty of sport sciences students. Journal of Sport Sciences Research, 7(1),225-236
Arbonneau, D., Arling, J., & Kelloway, E. K. (2001). Transformational leadership and sports performance: The mediating role of intrinsic motivation, Journal of Applied Social Psychology, 31(7), 1521-1534.
Arslan, A. (2020). Farklı spor branşlarındaki sporcuların duygusal zekâ ve liderlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Doktora Tezi, Düzce Üniversitesi] Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Arslan, H., & Uslu, B. (2014). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile liderlik yönelimleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39(173), 341-355.
Ashton, M.C., & Lee, K. (2007). Empirical, theoretical, and practical advantages of the HEXACO model of personality structure. Personality and Social Psychology Review, 11 (2), 150-166. https://doi.org/10.1177/1088868306294907
Ashton, M. C., Lee, K., & de Vries, R. E. (2014). The HEXACO honesty-humility, agreeableness, and emotionality factors a review of research and theory. Personality and Social Psychology Review, 18 (2), 139-152. https://doi.org/10.1177/1088868314523838
Atan, T., Ünver, Ş., Kaplan, A., İslamoğlu, İ., & Demir, G. (2018). Comparison of leadership levels of students at the faculty of sport sciences and other faculties, Universal Journal of Educational Research, 6(6), 1313-1316
Aydın, R., Bozkuş, T., & Kul, M. (2016). Examination leadership of the students studying according to gender variable in the schools of physical education and sports, International Journal of Science Culture and Sport, 4(1),122-131
Aygün, M., & Öztaşyanar, Y. (2019). Buz hokeyi sporcularının duygusal zekâ ve liderlik özelliklerinin sportif sürekli kendine güven üzerine etkisi, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3),2002-2012
Bayındır, M. (2020). Examining the leadership orientation behaviours of the students studying at a school of physical education and sports: The case of Istanbul Gelisim University. Mediterranean Journal of Sport Science, 3(2), 260-268.
Beltekin, E., & Kuyulu, İ. (2019). Spor bilimleri fakültelerinde öğrenim gören öğrencilerin liderlik yönelim düzeylerinin incelenmesi (Erciyes Üniversitesi örneği). Herkes için Spor ve Rekreasyon Dergisi, 1(1), 26-29.
Bozdağ, B., & Ergin, M. (2021). The Effect of empathic tendencies of university students on their leadership behaviors preferred in sports, International Journal of Eurasian Education and Culture, 6(12), 60-87.
Bulut, M. B., & Baloğlu, N. (2016). Üniversite öğrencilerinin aile liderlik yönelimleri ile bazı demografik değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 495-508.
Bülbül, A., & Şahin, M. Y. (2020). Sporcularda istismarcı yönetim algısı, Gazi Kitapevi.
Cengiz, R., & Güllü, S. (2018). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ile fiziksel saygı düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 94-108.
Cevahiroğlu, B., & Çakıcı, H.A. (2022). The examination of their leadership orientations according to character traits of athletes, Gümüşhane University Journal of Health Sciences, 11(2), 688 – 701, file:///C:/Users/asuss/Desktop/Liderliky%C3%B6nelim/10.37989-gumussagbil.1118583-2436110.pdf
Cotterill, S. T., & Fransen, K. (2016). Leadership in team sports: Current understanding and future directions. International Review of Sport and Exercise Psychology, 9, 116–133. https://doi.org/10.1080/1750984X.2015.1124443
Cotterill, S. T., & Fransen, K. (2021). Leadership development in sports teams. In Z. Zenko & L. Jones (Eds.), Essentials of exercise and sport psychology: An open access textbook, pp. 588–612. Society for Transparency, Openness, and Replication in Kinesiology. https://doi.org/10.51224/B1025
Çar, B. (2013). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinin liderlik özelliklerinin belirlenmesi [Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi] Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı.
Çetinkaya, G., & İmamoğlu, G. (2018). Üniversite spor eğitimli öğrencilerin liderlik yönelimlerinin farklı değişkenlere göre araştırılması, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (59), 719-725
Çetintaş, Y. (2019). Karate antrenörlerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi [Yüksek Lisans tezi, Bartın Üniversitesi] Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı.
Dereli, M. (2003). A Survey Research of leadership styles of elementary school principlas/ilköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları [Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi] Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Devecioğlu, S. (2018). The leadership orientations of the students receiving sports education in Turkey, International Education Studies, 11(8), 58-68. doi:10.5539/ies.v11n8p58
Dursun, M., Günay, M., & Yenel, M.F. (2019). Çok yönlü liderlik yönelimleri ölçeği (ÇYLYÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 333-347, https://doi.org/10.33712/mana.596370
Dursun, E., & Göksel, A. (2022). Investigation of students’ leadership orientations (the sample of faculty of sports sciences), Sportif Bakış, Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 111-123, www.sportifbakis.com, doi: 10.33468/sbsebd.274
Erdem, O., & Dikici, M., (2009). Liderlik ve kurum kültürü etkileşimi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (29), 198-213.
Eryücel, M. E. (2018). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinin liderlik özelliklerinin belirlenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(11),1584-1595
Direk, O. (2020). Spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin örgütsel bağlılık ve liderlik yönelimlerinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi] Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Düzgünce, A. (2021). Beden eğitimi spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik tarzlarının incelenmesi [ Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi] Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı.
Goldberg, L. R. (1992). The development of markers for the Big-Five factor structure. Psychological Assessment, 4(1), 26.
George, D. (2011). SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, 17.0 update, 10/e. Pearson Education India
Güler, B, Dursun, M., & Gunay, M. (2020). Examining of leadership orientation of sports high school students. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 6(2), 576-587
Helvacı, A. (2010). The levels of exhibition of ethical leadership behaviours by primary school administrators. Journal of World of Turks, 2(1), 391-402.
İnallı, Ç. (2019). Su sporlarıyla uğraşan sporcuların beş faktör kişilik yapıları ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişki [ Yüksek Lisans Tezi,Manisa Celal Bayar Üniversitesi] Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı
Kaçay, Z., & Soyer, F. (2020). İş yeri yılmazlığının yordayıcıları örgütselgüven, lider-üye etkileşimi ve iş yeri maneviyatı, 128 pages, LAP LAMBERT Academic Publishing. ISBN-13: 978-6202563147
Katkat, D., Tunçkol, M., & Şahin, M. Y. (2015). Beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik yönelimlerinin demografik değişkenler bakımından analizi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(1), 39-47.
Karataş, E.Ö. (2017). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve öz güven davranışlarının incelenmesi [ Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi] Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Karataş, N. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve iletişim becerileri üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi] Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Khan, B., Ahmed, A., & Abid, G. (2016). Using the ‘Big-Five’for assessing personality traits of the champions: An insinuation for the sports industry. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 10(1), 175-191.
Koca, F., İmamoğlu, G., & İmamoğlu, O. (2018). Sports status of high school students and investigation of personality characteristics by gender. The Journal of Academic Social Science, 6 (80), 31-42.
Kurtyemez, H. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik özellikleri ile başarı yönelimleri arasındaki ilişki: Samsun İli Örneği [Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi] Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Samsun.
Lee, K., & Ashton, M. C. (2008). Psychometric properties of the HEXACO personality inventory. Multivariate Behavioral Research, 39 (2), 329-358. https://doi.org/10.1207/s15327906mbr3902_8
Öztürk, K. E. (2017), Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve öz güven davranışlarının incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi] Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Piepiora, P., Petre, L., & Witkowski, K. (2021). Personality of karate competitors due to their sport specialization. Archives of Budo, 17, pp. 51-58.
Rawat, S., Deshpande, A. P., Predoiu, R., Piotrowski, A., Malinauskas, R., Predoiu, A., ... et al. (2023). The Personality and Resilience of Competitive Athletes as BMW Drivers—Data from India, Latvia, Lithuania, Poland, Romania, Slovakia, and Spain. Healthcare. 11(6), 811. https://doi.org/10.3390/healthcare11060811
Saucier, G., & Goldberg, L.R. (2002). Assessing the Big Five: Applications of 10 psychometric criteria to the development of marker scales. BD Raad, M Perugini (Eds.), Big Five Assessment, Seattle, WA, Hogrefe and Huber, p.29-58.
Sezer, G. O., & Kahraman, P. B. (2018). Öğretmen adaylarının liderlik yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1551-1560.
Shokoufeh, S., & Türkmen, M. (2019). Türkiye’de elit erkek ve bayan güreşçiler ile spor yapmayan bireylerin liderlik ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 1(1),33-37
Şener, O.A., Durmaz, M., & İmamoğlu, O. (2019). Spor fakültesi öğrencilerinde liderlik özellikleri, 2. Uluslararası Herkes için Spor ve Welness Kongresi Tam Metin Kitabı, sh.646-651, (Editörler: Mehmet Ali Öztürk- Süleyman Gönülateş).
Tatar, A. (2017). Translation of big-five personality questionnaire into Turkish and comparing it with five factor personality inventory short form, Anadolu Psychiatry Journal, 18(1),51-61. http://dx.doi.org/10.5455/apd.220580
Tatar, A. (2018). Comparison of factor structures of the long form five factor personality inventory and long form HEXACO personality inventory-revised, Humanistic Perspective, 3(3),610-625. https://doi.org/10.47793/hp.978662
Turhal, S. N, Tutkun, E, & Çelik, A. (2020). The investigation of the relationship between leadership orientations and social intelligence levels of sports manager candidates. Spormetre The Journal of Physical Education and Sport Sciences, 18(4), 193-202
Uzun, M., Okudan, B., & İmamoğlu, O. (2020, Kasım 07-09). Investigation of personality traits of sports educated students, 18. International Sport Sciences Congress, Book of Abstracts, pp.488, Antalya, Türkiye
Ünlü, Ç., & Demirtaş, Ö. (2023). Activity and managerial leadership orientations of recreation and sport management students, Journal of ROL Sports Sciences, 4 (1), 102-116.
Villarreal, S., Montoya, J. A., Duncan, P., & Gergen, E. (2018). Leadership styles predict career readiness in early college high-school students. Psychology in the Schools, 55(5), 476–489. Doi:10.1002/pits.22131.
Yamaner, F., Aydoğan, A., İmamoğlu, O., & Yamaner, E. (2017; October,13-15). Investigation of leadership features of amateur male soccer players with sports training, pp.55, The 9th Conference of the International Society for the Social Sciences of Sport (ISSSS-2017), Sport and Tourism in the Context of Social Values. Corum, TURKEY, www.issss2017.hitit.edu.tr
Yaşın, İ., & Tan, M. (2022). Investigation of leadership orientations of physical education teachers and teachers in different branches, Mediterranean Journal of Sport Science, 5(4), 1016-1034. https://doi.org/10.38021asbid.1171874
Yılmaz, M., & Yenel, İ.F. (2020). Gençlik kamplarında görev alan kamp liderlerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Avrasya Spor Bilimleri ve Eğitim Dergisi, 2(2), 118-134.
Yukl, G. (2012). Leadership in organizations (Eighth, global edition. ed.). Pearson.
Zengin, S., & Somoğlu, M.B. (2022). Investigation of leadership tendencies of students in sports science, Mediterranean Journal of Sport Science, 5(1),483-502, DOI: https://doi.org/10.38021asbid.1207118
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
