Futsal ve futbolcuların SLC6A4 geni 5-HTTLPR dağılımı
Özet Görüntüleme: 169 / PDF İndirme: 115
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10886110Anahtar Kelimeler:
Futbol, Futsal, Genetik, SLC6A4Özet
Bu çalışmada; SLC6A4 geni 5-HTTLPR promotor bölgesi S ve L alellerinin, kadın ve erkek futsal ve futbol sporcularındaki dağılımı araştırılacaktır. Çalışmaya 22,25 yıl yaş ortalamasına sahip, en az beş yıldır aktif olarak spor yapan, gönüllü ve rastgele (randomize) seçilmiş 12 kadın futbol, 12 kadın futsal, 12 erkek futbol ve 12 erkek futsal oyuncusu olmak üzere toplam 48 sporcu katılmıştır. Sporcuların 5-HTTLPR polimorfizmleri alel ve genotip dağılımları incelendiğinde; (%56,2) S, (%43,8) L aleline, %31,2 S/S, %50 L/S ve %50 L/L genotipine sahip oldukları tespit edilmiştir. 5-HTTLPR/rs25531 polimorfizmde branşlar arası alel dağılımında anlamlı bulguya rastlanmışken (p<0,05), genotip dağılımında anlamlı bulguya rastlanmamıştır (p>0,05). Futbolcularda “La” aleline daha sık rastlanırken futsalcılarda “S” aleline daha sık rastlanmaktadır. 5-HTTLPR polimorfizmde branşlar arası alel ve genotip dağılımında anlamlı bulguya rastlanmamıştır (p>0,05). Çalışmada sonuç olarak sporcuların alel ve genotip dağılımlarında; S alel ve S/S genopinin, L alel ve L/L genotipine kıyasla yüzdesel olarak yüksek bulunmuş olması, araştırmaya katılan futsal ve futbolcuların genetik olarak saldırganlığa yatkın olduklarını ifade etmektedir. Spesifik gen araştırmalarının bir fenotipi tanımlamada yetersiz kaldığı düşünülmüştür. Fenotip tanımlamalarında çoklu gen araştırmalarının etkili olacağı öngörülmüştür. Spor genetiği araştırmalarının epigenetik faktörlerden bağımsız düşünülmemesi ve bu alanda daha büyük örneklem grupları ile çalışmalar yapılması önerilmiştir.
Referanslar
Ateş, Ö., Çorak, A., Kulaksız, H., Sercan, C., Kapıcı, S., Yüksel, İ., … et al. (2017). Sağlıklı türk genç futbolcularda anksiyete ile ilişkili SLC6A4 geni promoter “S” ve “L” allellerini saptanması. The Journal of Neurobehavioral Sciences, 4(3), 95-98.
Beitchman, J. H., Baldassarra, L., Mik, H., De Luca, V., King, N., Bender, D., … et al. (2006). Serotonin transporter polymorphisms and persistent, pervasive childhood aggression. American Journal of Psychiatry, 163(6), 1103-1105.
Brown, G. W., & Harris, T. O. (2008). Depression and the Serotonin transporter 5-httlpr polymorphism: a review and a hypothesis concerning gene-environment interaction. Journal of Affective Disorders, 111(1), 1-12.
Bryan, A., Hutchison, K. E., Seals, D. R., & Allen, D. L. (2007). A transdisciplinary model integrating genetic, physiological, and psychological correlates of voluntary exercise. Health Psychology, 26(1), 30-9.
Budak Diler, S. (2017). Atletik performans ve anjiyotensin ı-dönüştürücü enzim geni. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 87-94.
Campi-Azevedo, A. C., Boson, W., & De, M. L. (2003). Association of the serotonin transporter promoter polymorphism with suicidal behavior. Molecular Psychiatry, (8)11, 899-900.
Caspi, A., Sugden, K., Moffitt, T. E., Taylor, A., Craig, I. W., Harrington, H., … et al. (2003). Influence of life stress on depression: moderation by a polymorphism in the 5-HTT gene. Science, 301(5631), 386-389.
Ceylan, L. (2020). Takım ve bireysel sporcularda slc6a4 geni 5-httlpr polimorfizmi ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı] Samsun, Türkiye.
Ceylan, L. (2022). Sporcularda SLC6A4 geni ve saldırganlık. Gazi Kitabevi.
Courtet, P., Picot, M. C., Bellivier, F., Torres, S., Jollant, F., Michelon, C., ... et al. (2004). Serotonin transporter gene may be involved in short-term risk of subsequent suicide attempts. Biological Psychiatry, 55(1), 46-51.
Eken, B. F., Akpınaroğlu, C., Arslan, K. S., Sercan, C., & Ulucan, K. (2018). Genlerin sporda psikolojik faktörlerle ilişkisi. The Journal of Neurobehavioral Sciences, 5(1), 56-61.
Erdoğdu, M., Koçyiğit, M., Kayışoğlu, N. B., & Yılmaz, B. (2018). Futbol ve futsal branşlarında spor yapan genç kadınların saldırganlık yaklaşımları. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(Special Issue 3), 1-14.
Filonzi, L., Franchini, N., Vagi, M., Chiesa, S., & Marzano, F. N. (2015). The potential role of myostatin and neurotransmission genes in elite sport performances. Journal of Biosciences, 40(3), 531–537.
Gerra, G., Garofano, L., Castaldini, L., Rovetto, F., Zaimovic, A., Moi, G., ... et al. (2005). Serotonin transporter promoter polymorphism genotype is associated with temperament, personality traits and illegal drugs use among adolescents. Journal of Neural Transmission, 112, 1397-1410.
Gonda, X., & Bagdy, G. (2006). Relationship between serotonin transporter gene 5HTTLPR polymorphism and the symptoms of neuroticism in a healthy population. Psychiatria Hungarica: A Magyar Pszichiatriai Tarsasag Tudomanyos Folyoirata, 21(5), 379-385.
Kırımoğlu, H., Parlak, N., Dereceli, Ç., & Kepoğlu, A. (2008). Lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin spora katılım düzeylerine göre incelemesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 147-154.
Kiper İ. (1984). Saldırganlık türlerinin çeşitli ekonomik, sosyal ve akademik değişkenlerle ilişkisi [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi].
Klucken, T., Schweckendiek, J., Blecker, C., Walter, B., Kuepper, Y., Hennig, J., …et al. (2015). The association between the 5-HTTLPR and neural correlates of fear conditioning and connectivity. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 10(5), 700-707.
Lesch, K. P., & Merschdorf, U. (2000). Impulsivity, aggression, and serotonin: A molecular psychobiological perspective. Behavioral Sciences & The Law, 18(5), 581-604.
Lesch, K. P., Bengel, D., Heils, A., Sabol, S. Z., Greenberg, B. D., Petri, S., ... et al. (1996). Association of anxiety-related traits with a polymorphism in the serotonin transporter gene regulatory region. Science, 274(5292), 1527-1531.
Lippi, G., Longo, U. G., & Maffulli, N. (2010). Genetics and sports. British Medical Bulletin, 93(1), 27-47.
Maliuchenko, N. V., Sysoeva, O. V., Vediakov, A. M., Timofeeva, M. A., Portanova, G. V., Ivanitski, A. M., ...et al. (2007). Effect of 5HTT genetic polymorphism on aggression in athletes. Zhurnal Vysshei Nervnoi Deiatelnosti Imeni IP Pavlova, 57(3), 276-281.
Melke, J., Landén, M., Baghei, F., Rosmond, R., Holm, G., Björntorp, P., ... et al. (2001). Serotonin transporter gene polymorphisms are associated with anxiety‐related personality traits in women. American Journal of Medical Genetics, 105(5), 458-463.
Nelson, R. J. (2006). Biology of aggression. Oxford University Press.
Pavlov, K. A., Chistiakov, D. A., & Chekhonin, V. P. (2012). Genetic determinants of aggression and impulsivity in humans. Journal of Applied Genetics, 53, 61-82.
Petito, A., Altamura, M., Iuso, S., Padalino, F. A., Sessa, F., D’Andrea, G., ... et al. (2016). The relationship between personality traits, the 5HTT polymorphisms, and the occurrence of anxiety and depressive symptoms in elite athletes. PLoS One, 11(6), e0156601.
Polat, F., & Kumral, E. (2010). Normal ve patolojik beyin yaşlanması. Ege Tıp Dergisi, 49(3), 3-10.
Rowe, D. C., Stever, C., Chase, D., Sherman, S., Abramowitz, A., & Waldman, I. D. (2001). Two dopamine genes related to reports of childhood retrospective inattention and conduct disorder symptoms. Molecular Psychiatry, 6(4), 429-433.
Sanhueza, J. A., Zambrano, T., Bahamondes-Avila, C., & Salazar, L. A. (2016). Association of anxiety-related polymorphisms with sports performance in Chilean long distance triathletes: A pilot study. Journal of Sports Science & Medicine, 15(4), 554.
Şahinler, Y., & Ulukan, M. (2020). Spor Yapan Üniversite Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Spor Bilimleri Öğrenci Çalışmaları, 2(1), 16-24.
Ulucan, K., Yalçın , S., Akbaş, B., Uyumaz, F., Konuk, M. (2014). Genç Türk Basketbol Oyuncularında SLC6A4 Promotor Polimorfizminin Analizi. The Journal of Neurobehavıoral Sciences, 1(2).
Weintraub, D., Newberg, A. B., Cary, M. S., Siderowf, A. D., Moberg, P. J., Kleiner-Fisman, G., ... et al. (2005). Striatal dopamine transporter imaging correlates with anxiety and depression symptoms in Parkinson’s disease. Journal of Nuclear Medicine, 46(2), 227-232.
Williams, A. G., & Folland, J. P. (2008). Similarity of polygenic profiles limits the potential for elite human physical performance. The Journal of Physiology, 586(1), 113-121.
Yalçın, Ö., & Erdoğan, A. (2013). Şiddet ve agresyonun nörobiyolojik, psikososyal ve çevresel nedenleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(4), 388-419.
Yılmaz, Ö. Ö., Polat, T., Sercan Doğan, C., Eken, B. F., Karpınar, G., Oktay, N. Ş. (2020, Eylül 25-27) Futbolcularda anksiyete ile ilişkişi SLC6A4 geni promoter “S” ve “L” allellerinin saptanması [Koferans Sunumu]. V. Uluslararası Egzersiz ve Spor Psikolojisi Kongresi , İstanbul, Türkiye.
Yiğit, S., Polat, T., Dogan, C. S., Tunali, S., Ekmekçi, R., & Ulucan, K. (2020). Determination of SLC6A4 promoter L/s polymorphism in professional volleyball players and comparison of the literature. The Journal of Neurobehavioral Sciences, 7(2), 66-71.
Young, K. (2019). Sport, violence and society. Routledge.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.